Αγ. Θεοφάνους του Εγκλείστου, Η ψυχική χαύνωση και αναισθησία.

 

“Με κυριεύει μια άλογη αναισθησία”, γράφετε. “Κινούμαι σαν μηχανή, δίχως να σκέφτομαι, δίχως να αισθάνομαι…”

 

Τέτοιες καταστάσεις οφείλονται είτε σε δική μας υποχώρηση στο κακό είτε σε παιδαγωγία του Θεού. Στη δεύτερη περίπτωση η θεία χάρη μας εγκαταλείπει ως ένα βαθμό, για να διαπιστώσουμε πόσο αδύναμοι είμαστε χωρίς αυτήν.

 

Έτσι απαλλασσόμαστε από την εγωιστική αυτοπεποίθηση, αποκτάμε ταπείνωση και στηριζόμαστε αποκλειστικά στον παντοδύναμο Θεό.

 

Πολύ βαριά, πολύ κουραστική για τη ψυχή είναι η αναισθησία τούτη, που συνεπάγεται πνευματική ψυχρότητα, ξηρότητα και αθυμία. Όσο βαριά κι αν είναι, πάντως, οφείλουμε να τη σηκώσουμε με καρτερία, πιστεύοντας αφενός ότι είμαστε άξιοι της εγκαταλείψεως του Θεού και περιμένοντας αφετέρου την επίσκεψη του ελέους Του. Γιατί η αναζωογόνηση της ψυχής και η αναθέρμανση του πνευματικού ζήλου εξαρτώνται από τη θεία βούληση, από κανέναν κι από τίποτε άλλο. Ας κραυγάζουμε, λοιπόν, στον Κύριο: “Ελέησέ με! Λύτρωσε με!”. Παράλληλα, ας μην υποχωρούμε σε καμιάν αδυναμία, γιατί αλλιώς δεν θα πε¬τύχουμε τίποτα.

Λυπάστε για τη ζοφερή σας κατάσταση και μ’ όλη σας τη δύναμη αγωνίζεστε εναντίον της. Καλά κάνετε. Ο φόβος σας, ωστόσο, ότι θα βασανίζεστε έτσι αιώνια, είναι αβάσιμος. Ούτε η αιώνια μακαριότητα ούτε η αιώνια κόλαση μπορούν να συγκριθούν μ’ οποιεσδήποτε γήινες καταστάσεις. Τόσο η μία όσο και η άλλη είναι ασύλληπτες, ανείκαστες και ανεικόνιστες. Η πνευματική ψυχρότητα και ξηρότητα, η ψυχική χαύνωση και αθυμία παρουσιάζονται περιοδικά στη χριστιανική ζωή με παραχώρηση του Θεού, όπως λένε οι άγιοι πατέρες, για ν’ αποφύγουμε την έπαρση και να οικειωθούμε σταθερά την ταπεινοφροσύνη.

Σας ανησυχεί και σας θλίβει η αναισθησία της ψυχής σας, η αναλγησία και σκληρότητα της καρδιάς σας. Η κατάσταση αυτή έχει πολλές αιτίες, διαφορετικές σε κάθε άνθρωπο. Η κύρια αιτία της, όμως, είναι η μακροχρόνια αμέλεια και ασθένεια της ψυχής. Η αναισθησία αυξάνεται με την πολυκαιρινή δουλεία στα πάθη και παγιώνεται με την κακή συνήθεια. Για να θεραπευθείτε, λοιπόν, πρέπει να επιστρατεύσετε όλες σας τις δυνάμεις με άκαμπτη θεληματικότητα, ώστε να ζωογονηθεί και ενεργοποιηθεί πάλι η νεκρωμένη πνευματική σας αίσθηση. Να, ήδη κάτι κινήθηκε μέσα σας, καθώς ακούγατε να ψάλλεται ο 136ος ψαλμός: «Επί των ποταμών Βαβυλώνας εκεί εκαθίσαμεν και εκλαύσαμεν…».

Να πηγαίνετε συχνότερα στην εκκλησία. Η χάρη του Θεού, που ξεχύνεται πλούσια μέσ’ από τα Μυστήρια και τις τελετές της εκκλησιαστικής μας λατρείας, θα σας βοηθήσει να λυτρωθείτε από τη χαύνωση του νου και τη νάρκωση της καρδιάς. Να σκέφτεστε ακόμα πόσο μεγάλη είναι η αγάπη του Κυρίου για σας, πόση η φιλανθρωπία Του, πόση η φροντίδα Του, πόση η επιθυμία Του για τη σωτηρία σας!

Όλα τούτα θα μαλακώσουν και θα κατανύξουν την καρδιά σας. Τέλος, καθημερινά να χτυπάτε την αναισθησία με το μαστίγιο της αδιάλειπτης προσευχής, του θείου φόβου και της μελέτης του θανάτου, της Κρίσεως, της απολογίας σας στον δίκαιο Κριτή. Κάθε τόσο να φωνάζετε στη ψυχή σας: “Να, έρχεται ο θάνατος! Να, πλησιάζει η ώρα της απολογίας σου! Τί θα πεις στο Θεό;

Κύριε, ελέησον! Σπλαχνίσου με, πολυέλεε!”.

Νόμιζα ότι σας κατέχει μια διαρκής πνευματική ψυχρότητα, καρδιακή ξηρότητα, ψυχική αναισθησία. Αλλά δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Υποφέρετε απ’ αυτό που παθαίνουμε όλοι κάπου-κάπου. Το αναφέρουν κάποιοι πατέρες, που έγραψαν για την πνευματική ζωή. Πρόκειται για μια κατάσταση παραλύσεως, θα λέγαμε, όλων των ψυχικών δυνάμεων, που επιτρέπει σε τρεις φοβερές κακίες -γίγαντες του διαβόλου τις ονομάζει ο όσιος Μάρκος ο ασκητής-, την άγνοια, τη λήθη και τη ραθυμία, να κατακυριεύσουν τη ψυχή και να την κάνουν αναίσθητη, ρίχνοντάς την ύστερα χωρίς δυσκολία σ’ όλα τα πάθη. Γι’ αυτό ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, στην τέταρτη από τις είκοσι τέσσερις μικρές προσευχές του, ικετεύει τον Κύριο να τον λυτρώσει από «αγνοίας και λήθης και ραθυμίας και της λιθώδους αναισθησίας».

Πώς, όμως, μπορείτε να νικήσετε τις τρεις αυτές μεγάλες κακίες, ξεφεύγοντας έτσι από τα δίχτυα της ψυχικής αναισθησίας; Με τα αντίθετα τους όπλα της δικαιοσύνης: Τη λήθη, με τη μνήμη του Θεού και της Κρίσεως• την άγνοια, με τη φωτισμένη θεία γνώση, που ξαναξυπνάει την ψυχή• και τη ραθυμία, με το ζήλο και την προθυμία. Περισσότερο απ’ όλα, πάντως, θα σας βοηθήσουν η υπομονή και η προσευχή, που θα ελκύσει πάνω σας την παντοδύναμη θεία χάρη. Η ζοφερή τούτη κατάσταση ίσως να προέρχεται από τον ίδιο το Θεό, που θέλει έτσι να σας παιδαγωγήσει, ώστε να μη βασίζεστε στον εαυτό σας. Μερικές φορές πολλά σηκώνουμε στους ώμους μας και πολλά περιμένουμε από τις δυνάμεις μας, τις ικανότητες μας, τους κόπους μας. Τότε, λοιπόν, ο Κύριος μας παίρνει τη χάρη Του. Και μένουμε μόνοι, άοπλοι, αδύναμοι. Σαν να μας λέει: “Να, δοκίμασε τώρα, πόση δύναμη έχεις!”. Όσο περισσότερα φυσικά χαρίσματα έχουμε -δώρα κι αυτά του Θεού-, τόσο μεγαλύτερη δοκιμασία μας χρειάζεται. Αν αυτό το συναισθανόμαστε, θα κάνουμε ευκολότερα υπομονή.

Καμιά φορά η εγκατάλειψή μας από τη θεία χάρη είναι και τιμωρία• τιμωρία για την αδικαιολόγητη παράδοσή μας στα πάθη, που δεν τα πολεμήσαμε, και για την εμμονή μας στην αμαρτία, που δεν την εξαλείψαμε με τη μετάνοια. Με ειλικρινή αυτοέλεγχο, λοιπόν, πρέπει να διαπιστώσετε αν η ξηρότητα και αναισθησία της ψυχής σας οφείλεται στην αιχμαλώτιση της από κάποιο πάθος ή στη διάπραξη κάποιου αμαρτήματος, οπότε δεν έχετε παρά να μετανοήσετε ενώπιον του Κυρίου και να ξαναρχίσετε τον αγώνα με προσοχή και νήψη. Τη χάρη του Θεού απομακρύνουν κυρίως τέσσερις κακίες: η οργή, η αδικία, η κατάκριση και η έπαρση. Και την ελκύουν οι αντίθετες σ’ αυτές αρετές: η πραότητα, η δικαιοσύνη, το ακατάκριτο και η ταπεινοφροσύνη.

Όταν μας κυριεύει πνευματική ψυχρότητα, δεν πρέπει να παραμελούμε τον συνηθισμένο προσευχητικό κανόνα μας. Να τον εκτελούμε με συνέπεια, αναγκάζοντας, όσο είναι δυνατόν, το νου μας ν’ ακολουθήσει τα λόγια της προσευχής και την καρδιά μας να κινηθεί, να θερμανθεί, να κατανυχθεί. Έστω και με μισό νου, έστω και με μισή καρδιά, ας προσευχόμαστε. Και η μισή προσευχή, προσευχή είναι. Είναι, βέβαια, πολύ δύσκολο, όσο διαρκεί αυτή η κατάσταση της ψυχικής παραλυσίας, να συγκεντρώσει κανείς την προσοχή του στην καρδιά και να προσευχηθεί• δύσκολο, μα όχι αδύνατο. Σε πείσμα του εαυτού μας, πρέπει να προσπαθήσουμε, ν’ ασκήσουμε βία στη ψυχή μας. Αυτή η βία είναι που θα ελκύσει το έλεος του Κυρίου και θα μας φέρει πάλι στην ευλογημένη κατάσταση της χάριτος, θα δει ο Θεός, λέει ο άγιος Μακάριος, πόσο σφοδρά ποθούμε τη χάρη Του, και θα μας τη στείλει.

Ας μην περιοριζόμαστε, όμως, μόνο στις στερεότυπες προσευχές του κανόνα μας. Ας απευθυνόμαστε στον ουράνιο Πατέρα μας και με δικά μας λόγια, δείχνοντάς Του την αξιολύπητη ψυχή μας, έτσι καθώς είναι σχεδόν νεκρή, και λέγοντάς Του με πόνο: “Βλέπεις, Κύριε, σε τί κατάσταση βρίσκεται! Ωστόσο, μ’ ένα Σου λόγο μονάχα, μπορεί να συνέλθει”. Έτσι, με πίστη και ελπίδα, να ζητάτε τη βοήθεια του Θεού πολλές φορές την ημέρα.

(Αγ. Θεοφάνους του Εγκλείστου, «Ο δρόμος της ζωής» -επιλογές-, Ι.Μ.Παρακλήτου) Θησαυρός Γνώσεων και Ευσεβείας

ΑΥΤΟΣ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΣΕ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ - Ε. ΡΑΒΑΝΗ

 

 

Αυτός όμως, το Σάββατο το βράδυ της Ανάστασης, πήγε μόνος του στην εκκλησία του διπλανού χωριού, στον Αι Γιώργη....
Οι άλλοι στο σπίτι ήταν κουρασμένοι, τα μικρά άρρωστα... αποφάσισε να πάει μόνος του.
Θα αργήσω, τους είπε, θα μείνω να μεταλάβω....συγχωρέστε με.... μη με περιμένετε, να φάτε....
Στην εκκλησία συνάντησε κι άλλους, οι περισσότεροι με τις γυναίκες και τα παιδιά τους, κάμποσοι άνθρωποι, γνωστοί όλοι μεταξύ, ο νέος παπάς και δύο ψάλτες αμετακίνητοι.
Γρήγορα είπαν το Χριστός Ανέστη, ανάψανε τις λαμπάδες, έπαιξε η καμπάνα χαρμόσυνα, κάποιοι πετάξανε λίγες φωτοβολίδες, τα παιδιά έκαψαν τον αυτοσχέδιο Ιούδα, τα έθιμα των χωριών που κρατάνε ακόμα.... λίγα ήταν εφέτος τα φιλιά, λιγότερες οι αγκαλιές, δυο τρεις ευχήθηκαν και σ' αυτόν... γρήγορα η εκκλησία σχεδόν άδειασε...πήγε ο καθένας σπίτι του.

Αυτός έμεινε με τέσσερις ακόμα, οι ψάλτες και ο παπάς νέος και ψηλός,
καλλίφωνος με τα άσπρα του άμφια....

Ο Χριστός Αναστημένος και η εκκλησία κατάφωτη.
"Φωτίζου, φωτίζου, η νέα Ιερουσαλήμ..."

Κάθισε σ' ένα τελευταίο στασίδι απόμερο, πίσω από μια κολώνα, να μην τον βλέπουν.... κρατούσε αναμμένο το άσπρο κερί του ανάμεσα στα πλεγμένα χέρια ... στα χέρια του που πέφτανε κόμποι τα δάκρυα... ο κάθε ψαλμός, η κάθε ωδή του φέρνανε δάκρυα, ταράσσοταν, θαρρείς και κάποιος νεκρός από μέσα χτυπούσε κι έσπρωχνε την πλάκα του στήθους και πλάτης του, να την συντρίψει...
Το βάρος μιας ζωής... ή άλλων ζωών που έζησαν πριν απ' αυτόν, κι άλλων που ζουν τώρα μαζί του... το βάρος του θανάτου μας...
τίς αποκυλίσει ημίν τον λίθον εκ της θύρας του μνημείου; ... ήν γαρ μέγας σφόδρα...

Έκλαιγε κι άκουγε κι έψελνε κι αυτός κι ένιωθε....
το Ευαγγέλιο του Ιωάννη Εν αρχή ην ο Λόγος .....κι ένιωθε να γίνεται γιός κάποιου άλλου πατέρα...
...όσοι δε έλαβον αυτόν, έδωκεν αυτοίς εξουσίαν τέκνα Θεού γενέσθαι, τοις πιστεύσουσιν εις το όνομα αυτού, οι ούκ εξ αιμάτων, ουδέ εκ θελήματος σαρκός, ουδέ εκ θελήματος ανδρός αλλά εκ Θεού εγεννήθησαν.
Όσοι έλαβον Αυτόν....

Ναι, είχε χρόνια να μεταλάβει.... πολλά χρόνια, από μικρό παιδί.
Τώρα όμως ήταν ένα ορφανό παιδί, ήταν μόνος του, μόνος του πήγε στην εκκλησία ή μήπως ήταν πάντα ορφανός και μόνος;

Είχε σταματήσει να κλαίει....
Είπε το Επικράνθη και γαρ κατηργήθη... Επικράνθη και γαρ ενεπαίχθη... Επικράνθη και γαρ ενεκρώθη...Επικράνθη και γαρ εδεσμεύθη....

Ψέλλιζε το Εξομολογείσθε τω Κυρίω.. ότι στον αιώνα το έλεος Αυτού... Ναι, είχε χρόνια να μεταλάβει
Είχε εξομολογηθεί, είχε νηστεύσει...
Είχε ρωτήσει : Mπορώ;
Κι όταν ο παπάς είπε : Σώμα Χριστού μεταλάβετε, πηγής αθανάτου γεύσασθε..
Αυτός ο μοναχός, ο πικραμένος άνθρωπος, βγήκε έξω από το στήθος του για να κλείσει για πάντα μέσα του την Ανάσταση κι έκλεισε μέσα στο στήθος του όλους, όλους όσους ήταν για πάντα έξω του... Μπορούσε να καταλαβαίνει, να μη θυμώνει, να αγαπάει, να μην κρίνει, να στηρίζει, να μην αντιστέκεται...
Αυτός ο συντριμμένος άνθρωπος μπορούσε επιτέλους την Ανάσταση!
Αυτός ο άνθρωπος, ο γιός ενός Πατέρα που πολύ τον αγάπησε, ελεύθερος...

Μόλις τελείωσε η θεία λειτουργία, ευχήθηκαν οι λιγοστοί άνθρωποι και φύγανε...
Αυτός έμεινε μόνος του, ... να περπατήσει όλο τον δρόμο πίσω στο χωριό του κι η ώρα ήταν περασμένες δύο.
Πήρε το δρόμο με τα πόδια κρατώντας το κερί του που είχε λιγοστέψει πολύ και προσέχοντας να μη του σβήσει... Ίσως να μην προλάβαινε να το πάει αναμμένο στο σπίτι του, αλλά ήταν σίγουρος....
Ένας ψυχρός αέρας πάγωνε το πρόσωπο του, χαμογελούσε στη νύχτα που κύκλωνε κάθε του βήμα και στο μυαλό του μπερδεύονταν οι ψαλμοί χαρμόσυνοι Μεγάλυνον, ψυχή μου... με τα ποιήματα τα αγαπημένα της ζωής του:

Ήταν μακρύς ο δρόμος ως εδώ, δύσκολος δρόμος!
Τώρα είναι δικός σου αυτός ο δρόμος.
Τον κρατάς όπως κρατάς το χέρι του φίλου σου
και μετράς το σφυγμό του πάνω σε τούτο το σημάδι
που άφησαν οι χειροπέδες!
Κανονικός σφυγμός, σίγουρο χέρι.
Κανονικός σφυγμός, σίγουρος δρόμος!

Ήταν μακρύς ο δρόμος ως εδώ! Πολύ μακρύς αδερφέ μου.
Οι χειροπέδες βάραιναν τα χέρια. Τα βράδια που ο μικρός γλόμπος
κουνούσε το κεφάλι του λέγοντας "πέρασε η ώρα"
εμείς διαβάζαμε την ιστορία του κόσμου σε μικρά ονόματα
σε κάποιες χρονολογίες σκαλισμένες με το νύχι στους τοίχους
των φυλακών, σε κάτι παιδιάστικα σχέδια των μελλοθάνατων.
Μια καρδιά, ένα τόξο, ένα καράβι που `σκιζε σίγουρα το χρόνο,
σε κάποιους στίχους που `μειναν στη μέση για να τους τελειώσουμε,
σε κάποιους στίχους που τελειώσαν για να μην τελειώσουμε.

Περπατούσε για να φτάσει στο σπίτι του και ήταν σίγουρος : Αληθώς Ανέστη!

ΥΓ: Το ποίημα είναι από το "Καπνισμένο Τσουκάλι" του Γιάννη Ρίτσου

Οἱ ἐμφανίσεις τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ (Μητροπολίτου Ναυπάκτου Ιεροθέου)

 

Ποιμαντορική Ἐγκύκλιος τοῦ Πάσχα

 

Ὁ Χριστός, ἀγαπητοί ἀδελφοί, προανήγγειλε στούς Μαθητές Tου τήν ἀνάστασή Του, ὅταν τούς ἔλεγε ὅτι «μέλλει ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου παραδίδοσθαι εἰς χεῖρας ἀνθρώπων καί ἀποκτενοῦσιν αὐτόν, καί τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ ἐγερθήσεται» (Ματθ. ιζ΄, 22). Οἱ Μαθητές ἀγνοοῦσαν τί σημαίνει ὅτι ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου θά θανατωθῆ καί θά ἀναστηθῆ τρεῖς ἡμέρες μετά τόν θάνατό Του, καί ἐπί πλέον «ἐφοβοῦντο αὐτόν ἐπερωτῆσαι (Μάρκ. θ΄, 31-32).

Ἡ φράση «υἱός Θεοῦ» καί «υἱός ἀνθρώπου» δηλώνουν τίς δύο φύσεις τοῦ Χριστοῦ, θεία καί ἀνθρωπίνη πού ἐνεργοῦσαν μαζί στόν Χριστό, χωρίς νά χάνη ἡ καθεμιά τίς ἰδιότητές της.
 

Ὁ Χριστός μετά τήν ἀνάστασή Του, ἐμφανίσθηκε πρῶτα στίς Μυροφόρες γυναῖκες οἱ ὁποῖες πῆγαν πολύ πρωί στόν τάφο γιά νά ἀλείψουν μέ ἀρώματα τό σῶμα Του, καί ἔπειτα ἐμφανίσθηκε τήν ἴδια ἡμέρα στούς Μαθητές Του. Θά περίμενε κανείς νά ἐμφανισθῆ στούς σταυρωτές Του, στούς Γραμματεῖς καί Φαρισαίους, στούς Ἀρχιερεῖς, στόν Ἡρώδη καί τόν Πιλάτο καί σέ ὅσους συνέβαλαν στό νά πάθη καί νά σταυρωθῆ καί μέ αὐτό τόν τρόπο νά τούς κάνη νά πιστεύσουν. Δέν τό ἔκανε, ὅμως, αὐτό γιατί ὑπάρχει εἰδικός λόγος.

Κατ’ ἀρχάς ὁ Χριστός δέν κάνει ἐνέργειες ἁπλῶς γιά κοινωνικούς λόγους οὔτε γιά νά φανερώση τήν θεότητά Του σέ ἀνθρώπους πού δέν πιστεύουν. Ἀκόμη καί ὅταν θαυματουργοῦσε καί θεράπευε τούς ἀνθρώπους τό ἔκανε ἀφοῦ πρῶτα ἔβλεπε τήν πίστη τους.

Ἔπειτα, ἡ ἐμφάνιση τοῦ Χριστοῦ σέ κάθε ἄνθρωπο εἶναι γεγονός μέ αἰώνιες διαστάσεις καί συνταρακτικές συνέπειες γιά τόν ἄνθρωπο. Τό νά συναντήση κανείς τόν Θεό συνιστᾶ τήν καταδίκη του, ἐάν δέν εἶναι κατάλληλα προετοιμασμένος. Ὅπως ὅταν κανείς ἀτενίση τόν ἥλιο χωρίς καμμιά προστασία, ἀπό τήν ὑπερβολική λάμψη τοῦ φωτός τοῦ ἡλίου καταστρέφονται οἱ ὀφθαλμοί του, ἔτσι ὅταν ὁ ἄνθρωπος δέν ἔχει κατάλληλο πνευματικό ὀφθαλμό, δέν μπορεῖ νά ἀντέξη τό δυνατό φῶς τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ.

 

Ἑπομένως, ἀπό ἀγάπη καί φιλανθρωπία δέν ἐμφανίσθηκε ὁ Χριστός στούς σταυρωτές Του γιά νά μή ὑποστοῦν κάποιο κακό. Αὐτοί ἔπρεπε νά πληροφορηθοῦν τήν ἀνάσταση ἀπό τρίτους μήπως πιστεύσουν καί σωθοῦν. Ὑπῆρχε ἀκόμη καιρός νά πιστεύσουν μέ τήν ἐλευθερία τους, νά διορθωθοῦν, ὥστε ὅταν θά Tόν δοῦν τελικά κατά τήν Δευτέρα Παρουσία Του μέσα στήν δόξα Του νά σωθοῦν καί νά μή καταδικαστοῦν. Πάντως, ἡ συνάντηση μέ τόν Χριστό εἶναι ἕνα κρίσιμο σημεῖο, συνιστᾶ τήν αἰώνια ζωή ἤ τήν αἰώνια κόλαση.

 

Ἀκόμη, ὁ Χριστός μετά τήν ἀνάστασή Του ἐμφανίσθηκε στούς Μαθητές Του, οἱ ὁποῖοι εἶχαν προετοιμασθῆ, καί παρά τίς πτώσεις τους ἦταν κατάλληλοι γιά νά δοῦν τό Φῶς τῆς Ἀναστάσεως. Τό κυριότερο εἶναι ὅτι ὁ Χριστός ἐμφανίσθηκε μετά τήν ἀνάστασή Του στούς Μαθητές Του, ὄχι ἁπλῶς γιά νά πιστεύσουν, ἀλλά γιά νά τούς ὁδηγήση στήν θέωση. Αὐτός ἦταν ὁ βαθύτερος σκοπός τῶν ἐμφανίσεων τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ στους Μαθητές Του, οἱ ὁποῖοι εἶχαν προηγουμένως καθαρισθῆ καί φωτισθῆ καί ἔπρεπε νά φθάσουν στήν θέωση.
Βεβαίως, κατά τίς σαράντα ἡμέρες τούς προετοίμασε κατάλληλα, ὥστε τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς νά λάβουν τό Ἅγιο Πνεῦμα καί νά γίνουν μέλη τοῦ Σώματός Του.

 

Αὐτό πού ἔγινε μέ τούς Μαθητές τοῦ Χριστοῦ γίνεται μέ πολλούς ἀνθρώπους διά μέσου τῶν αἰώνων. Ἤδη, ἀμέσως μετά τήν Πεντηκοστή ὁ Ἀπόστολος Παῦλος εἶδε τόν Ἀναστάντα Χριστό (Πρ. θ΄, 3-9), ὁ Πρωτομάρτυς Στέφανος «εἶδε δόξαν Θεοῦ καί Ἰησοῦν ἐστῶτα ἐκ δεξιῶν τοῦ Θεοῦ» (Πρ. ζ΄, 55), καί ἑκατομμύρια Χριστιανοί μέχρι σήμερα ἔγιναν μάρτυρες τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ. Αὐτό σημαίνει ὅτι ὁ σκοπός τοῦ ἀνθρώπου εἶναι νά προετοιμάζεται κατάλληλα, μέ τήν ἄσκηση, τά Μυστήρια, τήν κάθαρση, τήν προσευχή γιά νά δῆ τόν Ἀναστάντα Χριστό καί νά ὁδηγηθῆ στήν θέωση.

 

Αὐτός εἶναι ὁ βαθύτερος σκοπός τῆς Ὀρθοδόξου θεολογίας καί τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ Ὀρθόδοξη θεολογία δέν εἶναι φιλοσοφική, στοχαστική, ἠθική, ἀλλά μυστηριακή καί ἀσκητική. Καί ἡ Ἐκκλησία δέν ἀποβλέπει ἁπλῶς στήν ἐκπλήρωση τῶν κοινωνικῶν καί ὑλικῶν ἀναγκῶν τοῦ ἀνθρώπου, ἄν καί τό κάνει καί αὐτό συνεκδοχικῶς, ἀλλά ἔχει σκοπό νά ἁγιάση τόν ἄνθρωπο, νά δῆ τόν Ἀναστάντα Χριστό καί νά τόν ὁδηγήση στήν θέωση.

 

Μέσα σέ αὐτή τήν προοπτική πρέπει νά δοῦμε τήν ζωή τῶν ἁγίων ὅλων τῶν αἰώνων, ἤτοι Ἀποστόλων, Μαρτύρων, Ὁμολογητῶν, Πατέρων, Ἀσκητῶν, καί γενικά Χριστιανῶν πού ζοῦν τήν κατά Χριστόν συζυγία. Ὅλοι αὐτοί εἶναι μάρτυρες τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ, πού μᾶς ὑποδεικνύουν πῶς καί ἐμεῖς θά δοῦμε τόν Ἀναστάντα Χριστό, ὁ Ὁποῖος θά μᾶς δωρήση τήν θέωση καί τόν ἁγιασμό.

Εἶναι ἀνάγκη νά δοῦμε τόν σκοπό τῆς Ἐκκλησίας καί τό νόημα τῶν ἑορτῶν μέσα στά πλαίσια αὐτά, ὥστε νά μή ἐκκοσμικεύουμε τό ἔργο καί τόν σκοπό τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς, καί νά ἔχουμε βεβαία ἐλπίδα στήν καρδιά μας ὅτι δέν ζοῦμε μόνο γιά τά ὑλικά ἀγαθά, ἀλλά νά αἰσθανθοῦμε τήν δύναμη τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ μέσα μας.

Εκκλησιαστική Παρέμβαση - Τεῦχος 224 - Μάρτιος 2015

parembasis.gr/αντιγραφή

ΤΑ ΑΓΙΑ ΠΑΘΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΙΗΣΟΥ

 

ΤΑ ΑΓΙΑ ΠΑΘΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΙΗΣΟΥ

του Μιχαήλ Χούλη

Θεολόγου

    Μυστικός Δείπνος ονομάστηκε ο τελευταίος δείπνος του Ιησού με τους μαθητές Του γιατί έγινε εν κρυπτώ, εφόσον τον αναζητούσαν οι ιουδαϊκές αρχές, στην ουσία για να τον εξοντώσουν. Υπήρξε ακόμη Μυστικός διότι το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας μόνο με πίστη προσεγγίζεται, αφού υπερβαίνει τη λογική. Αλλά και διότι με αόρατο τρόπο η άκτιστη χάρη του Θεού επενεργεί στα ανθρώπινα.

Την Πέμπτη εκείνη πριν από το πάθος Του (Μ. Πέμπτη πλέον για την Εκκλησία) ο Κύριος έπλυνε τα πόδια των μαθητών Του για να τους δείξει ότι η ταπεινοφροσύνη είναι ανάμεσα στις αρετές ο σπουδαιότερος θησαυρός. Και ότι όποιος ορέγεται εξουσία, στην πραγματικότητα θα πρέπει να είναι πάντων διάκονος. Στην συνέχεια έλεγξε ψυχολογικά τον Ιούδα, ανώνυμα, μήπως και μετανοήσει, αλλά και για να αποτρέψει την ενδεχόμενη επιθετικότητα του Πέτρου, ο οποίος ήταν αψίθυμος μαθητής. Παρέδωσε μάλιστα στο διηνεκές το Μυστήριο της Θείας Κοινωνίας, που ονομάζεται ‘φάρμακο αθανασίας’, και έδωσε στους παρευρισκόμενους να κοινωνήσουν αυτόν τον ίδιο, με τα λόγια: «Λάβετε φάγετε, αυτό ΕΙΝΑΙ το σώμα μου» και «Πιείτε απ’ αυτό όλοι, αυτό ΕΙΝΑΙ το αίμα μου….». Δεν τους είπε ότι αυτά «θα συμβολίζουν από δω και πέρα το σώμα και το αίμα μου», αλλά ότι «ΕΙΝΑΙ το σώμα και το αίμα μου». Εξάλλου, όταν μίλησε στους Ισραηλίτες και τους δίδαξε ότι θα δώσει τη σάρκα Του για να φάνε και να ζήσουν, εκείνοι φιλονικούσαν μεταξύ τους και έλεγαν: «Πώς μπορεί αυτός να μας δώσει να φάμε τη σάρκα του;». Τότε ο Χριστός επιβεβαίωσε τα λόγια Του και εξήγησε ότι «εάν δεν φάτε τη σάρκα του Υιού του ανθρώπου και δεν πιείτε το αίμα Του, δεν έχετε ζωήν μέσα σας»….. «εκείνος που με τρώει θα ζήσει ένεκεν εμού» (Ιω. 6,46-58). Είναι ξεκάθαρο επομένως τι εννοούσε ο Χριστός και τι κατάλαβαν οι ακροατές Του. Ο Χριστός βρίσκεται ως εκ τούτου σε κάθε σταγονίδιο και σε κάθε ψιχίο της Θ. Μεταλήψεως, σε όποιο σημείο της γης κι αν τελείται η Θεία Λειτουργία, όπως ακριβώς η ίδια εικόνα, αν και είναι μία, βρίσκεται σε κάθε οθόνη τηλεοράσεως. Η νέα Διαθήκη μεταξύ Θεού και ανθρώπων επισφραγίστηκε πλέον με το ίδιο του το αίμα και βασίζεται στο θάνατο του Χριστού.

Αποχαιρέτησε δε τους μαθητές του με μοναδικά λόγια, λέγοντάς τους να αγαπάνε ο ένας τον άλλο, και μάλιστα ότι πρέπει να έχουν αγάπη προς τους εχθρούς τους για να είναι πραγματικά μαθητές Του. Έδειξε πως η προσευχή είναι όπλο και πανοπλία πνευματική, αφού άλλωστε ό,τι κι αν ζητήσουν πλέον οι πιστοί, λέγει ο Χριστός, θα τους το παρέχει (εννοείται αν τους συμφέρει και πνευματικά). Τους είπε ότι δεν θα τους αφήσει ορφανούς (αφού αναχωρήσει σωματικά από τη γη) και τους ονόμασε φίλους, γεγονότα που σε καμία θρησκεία δεν απαντώνται. Επίσης, «χωρίς εμένα, τους είπε, δεν μπορείτε να κάνετε τίποτα» (Ιω. 15,6). Πράγματι, θεμέλιο άλλο κανείς δεν μπορεί να θέσει, παρά τον ήδη θεμελιώσαντα τον νέο κόσμο της χάριτος, Ιησού Χριστό, σύμφωνα και με τον απ. Παύλο (Α΄ Κορ. 3,11), αλλά και τον ευαγγελιστή Ιωάννη, ο οποίος διασώζει ότι ο Ιησούς αποχαιρετώντας τους μαθητές Του αυτοχαρακτηρίστηκε ως «η οδός, η αλήθεια και η ζωή» (Ιω. 14,6) και ως εκ τούτου η πίστη στη θεότητά Του δεν είναι νεώτερο δήθεν εφεύρημα της Εκκλησίας.

Τη Μ. Πέμπτη το βράδυ, γύρω στις 10, και μετά το δείπνο, ο Ιησούς και οι μαθητές του κατευθύνθηκαν στον κήπο της Γεθσημανή (σημαίνει Ελαιοτριβείο), στους πρόποδες του λόφου των Ελαιών. Όσο εκείνος προσευχόταν, και λόγω της μεγάλης Του αγωνίας (γνώριζε τι θα του συμβεί), σταγόνες ιδρώτα και αίματος έπεφταν στο έδαφος, γεγονός που επαληθεύεται σήμερα από την ιατρική επιστήμη και αποδεικνύει για άλλη μια φορά την αλήθεια των Ευαγγελίων. Οι μαθητές Του δεν μπόρεσαν να μείνουν άγρυπνοι και να τον συνδράμουν. Ο Ιησούς και ο Ιούδας ήσαν οι μόνοι άγρυπνοι και σε εγρήγορση, ο πρώτος θετικά, ο δεύτερος ύπουλα και αρνητικά. Το αίτημα του Ιησού προς τον Θεό Πατέρα Του ήταν να μην πιεί το άδικο ποτήρι του μαρτυρίου, αφού είναι ο μόνος αθώος της υπόθεσης για χάρη των ανθρώπων. Πλην όμως, δέχεται στη συνέχεια της προσευχής Του να το πιεί, αφού γι’ αυτό ήρθε στον κόσμο, για να τηρήσει το θέλημα του Θεού. Δεν δειλιάζει παρακαλώντας τον Πατέρα του, αλλά και ως τέλειος άνθρωπος αντιδρά στο θάνατο, αφού ο άνθρωπος πλάσθηκε εξ αρχής για τη ζωή και ο θάνατος εισέβαλε λαθραία και ύπουλα στη δημιουργία του Θεού, με την απομάκρυνση των πρώτων ανθρώπων από Αυτόν. Οι μαθητές του στη συνέχεια θα νικηθούν από τον πειρασμό, όπως τους είπε, διότι χωρίς αγρυπνία και προσευχή δεν μπορεί να προκόψει αγιοπνευματικά ο άνθρωπος (ο πειρασμός των μαθητών ήταν να αμφιβάλουν για τη θεότητα του Ιησού, όταν τον είδαν να παραδίδεται και να υποφέρει, αδύναμος αυτός, σε χέρια ανόμων). Ο Ιούδας με φίλημα προδίδει ακολούθως τον Διδάσκαλό του. Βγήκε έτσι αληθινή η προφητεία του Ψλμ. 40,10 που έλεγε: «Εκείνος που έτρωγε τον άρτο μαζί μου, έστρεψε την πτέρνα του εναντίον μου». Όπως δεν είναι λογικό να αρνηθεί κανείς τη θυσία και τη μοναδικότητα του Θεανθρώπου επειδή ο Ιούδας τότε τον πρόδωσε (τίποτα δεν αποκρύπτουν τα Ευαγγέλια γι’ αυτό και είναι αληθινά), άλλο τόσο δεν είναι λογικό να αρνηθεί σήμερα κάποιος την Εκκλησία γιατί υπάρχουν ορισμένοι ενδεχομένως ανάξιοι ιερωμένοι. Πάντα θα υπάρχουν ασθενείς και αδύναμοι άνθρωποι, κληρικοί και λαϊκοί, που μπορεί με τη μετάνοιά τους να σωθούν (η έννοια της Εκκλησίας προσεγγίζεται κυρίως ως νοσοκομείο και όχι ως δικαστήριο), ενώ, εκείνοι που κατακρίνουν, πνευματικά να χαθούν.  

Συνέλαβαν τότε τον Ιησού και τον έδεσαν, ενώ οι μαθητές του τον εγκατέλειψαν και έφυγαν. Οι στρατιώτες και οι Ιουδαίοι φρουροί έφεραν τον Ιησού στον πανίσχυρο αρχιερέα Άννα, πεθερό του Καϊάφα, ο οποίος είχε εκείνη τη χρονιά το αξίωμα του αρχιερέα. Ο αρχιερέας έκανε ερωτήσεις στον Ιησού για το πού βρίσκονταν οι μαθητές Του και τι δίδασκε ο ίδιος. Ο Χριστός απέφυγε έξυπνα να αποκαλύψει τους μαθητές του, απαντώντας: «Ρώτησε όλους όσους με άκουσαν, αφού κρυφά δεν δίδαξα ποτέ». Η μόνη κατηγορία κατά του Ιησού στη διάρκεια της δίκης-παρωδίας ήταν αυτή που ακούστηκε από δύο ψευδομάρτυρες: Τον ακούσαμε, είπαν, να λέει: «Μπορώ να γκρεμίσω τον Ναό του Θεού και να τον ξαναχτίσω μέσα σε τρεις ημέρες» (Μτθ. 26,61). Ο Χριστός βέβαια εννοούσε το σώμα του, που θα έμενε στον τάφο τρεις μόνο ημέρες, ενώ μετά θα ανασταινόταν. Όσο διαρκούσε η δίκη, ο Ιησούς σιωπούσε και δεν υπερασπιζόταν τον εαυτόν του. Γνώριζε πως η απόφαση είχε ήδη από καιρό παρθεί. Όταν όμως ο αρχιερέας τον εξόρκισε στο όνομα του Θεού να πει αν είναι ο μεσσίας (έκανε τη ερώτηση επίτηδες για να τον κατηγορήσουν για βλασφημία), ο Χριστός δημόσια ομολόγησε ότι πράγματι ήταν. Τότε ο αρχιερέας έσκισε τα ρούχα του, κρίθηκε ο Χριστός ένοχος θανάτου, ενώ τον έφτυναν και τον χτυπούσαν. Ο Πέτρος που καθόταν έξω στην αυλή, τον αρνήθηκε τρεις φορές μπροστά σε υπηρέτες. Όταν λάλησε αμέσως μετά ο πετεινός, θυμήθηκε τα λόγια του Ιησού: «Πριν λαλήσει ο πετεινός, θα αρνηθείς τρεις φορές πως με ξέρεις» (Ματθ. 26,75). Έφυγε τότε και έκλαψε πικρά. Ο Πέτρος είχε πρωτύτερα ιδιαίτερα υπερηφανευθεί και υποσχέθηκε ότι δεν θα εγκατέλειπε ποτέ τον Χριστό, ακόμα κι αν όλοι οι άλλοι έχαναν την εμπιστοσύνη τους σ’ Εκείνον. «Εγώ ποτέ δεν θα κλονιστώ» του είπε, «ακόμη κι αν χρειαστεί να πεθάνω μαζί Σου» (Μτθ. 26,31-35). Επέτρεψε λοιπόν ο Κύριος να «πέσει» ο Πέτρος και να ταπεινωθεί, γιατί έτσι μπορούσε καλύτερα να παιδαγωγηθεί, να «σπάσει» ο εγωισμός του και εν μετανοία να στηρίξει αργότερα κατά πολύ την Εκκλησία. Αλλά και κάθε αμαρτία, μικρή ή μεγάλη, είναι άρνηση μερική ή ολική του Χριστού και απαιτείται από όλους μας καθημερινή μετάνοια και συχνή Εξομολόγηση. Οι υπόλοιποι μαθητές προτίμησαν τον ασφαλή δρόμο της σιωπής, που έχει καταδικάσει πολλούς ανθρώπους στην ιστορία.

Μετά τις ιουδαϊκές αρχές αναλαμβάνουν οι Ρωμαίοι, αφού μόνο αυτοί μπορούσαν να θανατώσουν άνθρωπο. Ο Σωτήρας οδηγήθηκε στον Πιλάτο. Ο Ρωμαίος Επίτροπος, αφού άκουσε τις κατηγορίες των Ιουδαίων, ότι δήθεν ξεσηκώνει το λαό να μην πληρώνει φόρο και ότι ισχυρίζεται πως είναι βασιλιάς, διαπίστωσε την αθωότητα του Ιησού και -παρά την προειδοποίηση της γυναίκας του ότι αποκαλύφθηκε στο όνειρό της πως ήταν αθώο θύμα- τον καταδίκασε τελικά από δειλία σε σταυρικό θάνατο, αφού οι αρχιερείς τον κατηγόρησαν πως δεν είναι φίλος του αυτοκράτορα, και αφού είναι αλήθεια ότι προσπάθησε να παζαρέψει με το λαό την απελευθέρωση του Ιησού αντί του Βαραββά, ενός επαναστάτη μάλλον ζηλωτή εναντίον της Ρώμης. Ο Ρωμαίος Επίτροπος έβαλε πάνω από την αλήθεια το συμφέρον του, αλλά και ο Ιησούς τού ξεκαθάρισε ότι η βασιλεία Του δεν είναι απ’ αυτόν τον κόσμο και ότι θα κατακτήσει τον κόσμο με όπλο την αλήθεια. Όταν είδε λοιπόν ο Πιλάτος πως δεν πετυχαίνει τίποτα, και ανάμεσα στις κραυγές του όχλου που φώναζε «θάνατος, θάνατος, σταύρωσέ τον», πήρε νερό και ένιψε τα χέρια του μπροστά στο πλήθος, λέγοντας: «Εγώ είμαι αθώος για το αίμα αυτού του δικαίου^. το κρίμα πάνω σας». Νόμισε πως με το πλύσιμο των χεριών του θα μετέφερε την ενοχή μόνο στους Ιουδαίους. Ο Θεός όμως κρίνει όχι μόνο από τις εξωτερικές πράξεις, αλλά κατεβαίνοντας στα βάθη των καρδιών. Οι Ιουδαίοι παρέδωσαν στις Αρχές κατοχής του τόπου τους έναν επιφανή συμπατριώτη τους, πνευματικό διδάσκαλο και αγνό ειρηνιστή, όπως πίστευαν όλοι, για να θανατωθεί. Η πράξη τους υπήρξε προδοτική και άθλια. Ούτε βέβαια μετανόησαν οι τότε αρχιερείς, εφόσον στον Ιούδα που επέστρεψε τα 30 αργύρια της προδοσίας και τους είπε «αμάρτησα, γιατί έστειλα στο θάνατο έναν αθώο», απάντησαν: «Κι εμάς τι μας νοιάζει; Δικό σου είναι το κρίμα» (Μτθ. 27,3-5).

Αμέσως μετά ο Πιλάτος έδωσε εντολή να μαστιγώσουν τον Ιησού και τον παρέδωσε να σταυρωθεί (Μτθ. 27,24-26). Το φραγγέλωμα (μαστίγωμα) γινόταν με μαστίγιο στις άκρες του οποίου ήταν προσαρτημένα μικρά κομμάτια σιδήρου ή οστών, τα οποία ξέσχιζαν το δέρμα του θύματος. Πολλοί πέθαιναν και μόνο από το βασανιστήριο αυτό. Το σώμα του Ιησού γέμισε από πληγές και το μαρτύριο επιδεινώθηκε όταν τον έντυσαν πάνω από τις πληγές και όταν του φόρεσαν κόκκινη χλαμύδα για να τον περιπαίξουν. Ακόμη, όταν του φόρεσαν με πίεση αγκάθινο στεφάνι και όσο τον κτυπούσαν στο κεφάλι με καλάμι. Τη στιγμή μάλιστα που τον έγδυναν για να σταυρωθεί, αποσπόταν και η σάρκα μαζί με τα ρούχα. Τα δε καρφιά (τετράγωνα) στους καρπούς και στα πόδια αχρήστευσαν κεντρικά νεύρα του σώματός του και το παρατεταμένο μαρτύριο ήταν αφόρητο. Άλλωστε, τα σώματα των σταυρωμένων είχαν παροξυσμούς και το πρόσωπο μελάνιαζε. Ο σταυρός του Κυρίου δεν ήταν πάσσαλος, γιατί ο καταδικασμένος σε πάσσαλο πέθαινε πάνω σ’ αυτόν μέσα σε λίγα λεπτά. Του σταυρωμένου το σώμα διαμορφωνόταν από το βάρος σε σχήμα Υ και αυτό προκαλούσε αυξανόμενη ασφυξία. Οι επανειλημμένες προσπάθειες ανόρθωσης για να αναπνεύσει είχαν –λόγω υπέρμετρου πόνου, αιμορραγίας, πυρετού και παραλυσίας- συνέπεια την αδυναμία ανόρθωσης και ο θάνατος επερχόταν συνήθως από ασφυξία. Τους καταδίκους μάλιστα σταύρωναν εντελώς γυμνούς για να τους εξευτελίσουν πλήρως.    

Πάνω από το σταυρό Του ο Χριστός, στο λόγο του Γολγοθά («κρανίου τόπος» ονομαζόταν, γιατί είχε σχήμα κρανίου), και πάλι δίδαξε τους ανθρώπους με 7 λυτρωτικούς λόγους:

1. «Πατέρα μου συγχώρεσέ τους,  δεν ξέρουν τι κάνουν» (Λουκ. 23,34). Συγχωρεί τους σταυρωτές του, Ιουδαίους και Ρωμαίους, και αποδεικνύεται ότι είναι αληθινός, ακόμη και στο έσχατο όριο του πόνου Του.
2. «Αλήθεια σου λέω: ΣΗΜΕΡΑ θα είσαι μαζί μου στον παράδεισο» (Λουκ. 23,43), διαβεβαιώνει τον εκ δεξιών μετανοημένο ληστή (αυτό αποδεικνύει εκτός των άλλων ότι δεν ισχύει η μετενσάρκωση).
3. «Γυναίκα» (τίτλος τιμής τότε για τις γυναίκες, όχι υποτέλεια), λέει προς την μητέρα του, «Νά ο γιος σου» και προς τον Ιωάννη τον Θεολόγο: «Νά η μητέρα σου»  (Ιω. 19,26). Αφήνει την φροντίδα και προστασία της μητέρας Του στα χέρια του αγαπημένου μαθητή Του -Αυτό δείχνει επιπλέον ότι δεν ήταν παντρεμένος ο Ιησούς, διότι αν ήταν θα άφηνε στη γυναίκα Του την Θεοτόκο. Εξάλλου ο γάμος δεν εθεωρείτο αμαρτία από τους Ιουδαίους και δεν θα υπήρχε λόγος να αποκρυφτεί ένα τέτοιο γεγονός.
4. «Θεέ μου, Θεέ μου, γιατί με εγκατέλειψες;» (Ματθ. 27,46). Η ανθρώπινη φύση Του στενάζει και υποφέρει και νοιώθει πολύ ταλαιπωρημένος και παντελώς εγκαταλειμμένος.
5. «Διψώ» (Ιω. 19,28). Οι σταυρωμένοι υπέφεραν και από το μαρτύριο της δίψας, που επιτεινόταν από την αφύσικη στάση του σώματος, την αιμορραγία και τον υψηλό πυρετό. Τότε με σφουγγάρι πάνω σε κλαδί υσσώπου πλησίασαν σ’ αυτόν ξύδι (χαλασμένο κρασί ήταν) αναμεμειγμένο με σμύρνα (ήταν πικρό σαν χολή). Ένα είδος ναρκωτικού δηλαδή για να απαλύνονται οι πόνοι των σταυρωμένων. Ο Χριστός δεν δοκίμασε, για να αποδώσει πλήρη θυσία στον Πατέρα του ως εξιλαστήριο θύμα για τις αμαρτίες του κόσμου.   
6. «Τετέλεσται» (Ιω. 19,30), αναφέρει προς τον Πατέρα Του, δηλαδή όλα τελείωσαν, η αποστολή μου ολοκληρώθηκε, οι προφητείες της Γραφής εκπληρώθηκαν.
7. «Πατέρα μου, στα χέρια σου παραδίδω το πνεύμα μου» (Λουκ. 23,46). Εμπιστεύεται την ψυχή Του στα χέρια του Θεού, που είναι και η δική Του λύτρωση από τον πόνο και την μεγάλη ταλαιπωρία.

  Κατά τη σταύρωση του Ιησού εκπληρώθηκαν και πολλές προφητείες της Παλαιάς Διαθήκης:

Ο Δαβίδ π.χ. αναφωνεί: «Σκίσανε τα χέρια και τα πόδια μου. Μπορούν να μετρηθούν όλα τα κόκαλά μου» (Ψλμ. 21,17-18) και ακόμη: «Τα ρούχα μου μοιράζουν μεταξύ τους και ρίχνουν κλήρο για το χιτώνα μου» (21,9). Ο Ησαΐας ενημερώνει: «Αυτός φέρει πάνω του τις δικές μας αμαρτίες και για μας υποφέρει» (53,4). Ο Ιερεμίας αναφέρει για τον Μεσσία ότι «Ως αρνίο άκακο θα οδηγηθεί στη θυσία» (11,19). Αλλά και ο Πλάτωνας, στην Πολιτεία του, περιγράφει κάποιον Δίκαιο με τα παρακάτω λόγια: «Πρέπει ν’ απογυμνωθεί από όλα, εκτός από τη δικαιοσύνη... Χωρίς καθόλου ν’ αδικεί, θα θεωρείται ότι είναι ο μεγαλύτερος άδικος, ώστε να δοκιμαστεί η δικαιοσύνη του.... Θα μείνει, όμως, σταθερός μέχρι το θάνατό του, θεωρούμενος άδικος σ’ όλη του τη ζωή, αν και είναι δίκαιος... Θα μαστιγωθεί, θα βασανιστεί, και πεθαίνοντας, αφού υποστεί όλα τα κακά, θα καρφωθεί πάνω σε ξύλο» (Πλατ. Πολιτεία Β’). Ο απόστολος Παύλος διδάσκει ότι ο Χριστός «Μάς εξαγόρασε από την κατάρα του νόμου, με το να γίνει για χάρη μας ο ίδιος κατάρα» (Γαλ. 3,13). Πράγματι, ο Σωτήρας έκανε σε μας μια πνευματική μετάγγιση αίματος και η ανθρωπότητα από ετοιμοθάνατη που ήταν αναζωογονήθηκε. Σώθηκε μάλιστα από την απερίγραπτη απιστία, διαφθορά και κακία.

Έκτοτε, ο Σταυρός του Κυρίου έγινε η ανώτερη λυτρωτική θυσία στη ιστορία και ο Γολγοθάς υψηλότερη ιερή κορυφή και από αυτά τα Ιμαλάϊα. Ο Χριστός με τον σταυρό του ένωσε Ουρανό και γη, γκρέμισε το μεσότοιχο του φραγμού και έσκισε το χειρόγραφο της έχθρας μεταξύ Θεού και ανθρώπων, που είχε ξεκινήσει μέσα στην Εδέμ. Ως μέγιστος ειρηνοποιός, και όπως άλλωστε συμβολίζει ο σταυρός με ενωμένο το κάθετο με το οριζόντιο σκέλος του, συμφιλίωσε όχι μόνο Θεό και άνθρωπο, αλλά και τους ανθρώπους μεταξύ τους και τότε μόνο ο πιστός θεωρείται ολοκληρωμένος άνθρωπος, αν, και στο βαθμό που ακολουθεί το παράδειγμα του μοναδικού Θεανθρώπου της ιστορίας. Μόνο στον Ιησού εκπληρώθηκαν τέλεια τα λόγια Του ενόσω ζούσε, ότι δηλαδή «Κανείς δεν αφαιρεί τη ζωή μου, αλλά εγώ οικειοθελώς την θυσιάζω» (Ιω. 10,18). Η νεκρανάσταση πολλών ανθρώπων, που έγινε αμέσως μετά το θάνατό Του, επισημαίνει την αρχή αναστάσεως όλων και ο σεισμός, κατά τον οποίον πίστεψε και ο επιβλέπων εκατόνταρχος Λογγίνος, ήταν τα φανερά σημεία δοξασμού και νίκης του Ιησού.

Τελικά, αν και ο θάνατος πολλών ανθρώπων είναι το τέλος τους, ο θάνατος του Ιησού σηματοδότησε την έναρξη του ένδοξου επί της γης έργου Του, μέσω της Εκκλησίας Του, που είναι το σώμα Του παρατεινόμενο στους αιώνες (άγιος Αυγουστίνος). 

ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ:

1. Δημ. Τριανταφύλλου- Ανδρ. Αργυρόπουλου, «Ο Ιησούς και ο καινούριος κόσμος του Θεού», εκδ. Πατάκη, 2004
2. Νικολάου Νευράκη, «Ο Χριστός και ο καινούριος κόσμος του Θεού», Αθ. 1989
3. Νικολάου Σωτηρόπουλου, «Το Ευαγγέλιο του Ματθαίου», εκδ. ‘Ο Σταυρός’, Αθ. 1981
4. Ιεράς Μητροπόλεως Σύρου, «Το Σύμβολο της Πίστεως», Μιχαήλ Χούλη, http://www.imsyrou.gr/ index.php?option =com_content& view= article&id=540: simbolopisteos& catid=77: 2010-08-28-13-09-07& Itemid=79
5. Σάββα Αγουρίδη – Σωκράτη Νίκα, «Ο Χριστός και ο καινούριος κόσμος του Θεού», ΟΕΔΒ, 1993

 Αντιαιρετικόν Εγκόλπιον    www.egolpion.com

12  ΑΠΡΙΛΙΟΥ  2012

Read more: http://www.egolpion.com/agia_pa8h.el.aspx#ixzz3XNe39NKV

ΠΩΣ ΝΙΚΗΣΕ ΤΟΝ ΔΙΑΒΟΛΟ Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΣΤΟΝ ΣΤΑΥΡΟ

ΠΩΣ Ο ΚΥΡΙΟΣ ΝΙΚΗΣΕ ΤΟΝ ΔΙΑΒΟΛΟ ΜΕ ΤΗ ΘΥΣΙΑ ΤΟΥ ΓΟΛΓΟΘΑ

π. ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΥ

Η ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΜΑΣ

Θανάτω θάνατον πατήσας

 

Αφού ο άνθρωπος σώζεται με το γεγονός της εναν­θρώπησης του Λόγου, γιατί ο Χριστός έπρεπε να παρα­δώσει το σώμα Του στο θάνατο;

Το σώμα του Χριστού ήταν κτιστό και επομένως θνη­τό μπορούσε να αποθάνει. Όμως επειδή ήταν ενωμένο με τον ίδιο τον Λόγο του Θεού, που ήταν η ζωή ^{(Ιω. α' 4, ιδ' 6, Α' Ιω. ε' 11)}, δεν ήταν δυνατόν να παραμείνει νε­κρό. Δια τούτο απέθανε μεν ως θνητόν, ανέζησεν όμως λόγω της ζωής που είχε μέσα του ^{(Μ. Αθαν. Πρβλ. Β' Κορ. ιγ'4. Ψαλμ.ξζ'2,ζ'7-9).}

Έτσι ο Λόγος του Θεού ενανθρώπησε ^{(Ιω. α' 14)}, έ­λαβε δηλαδή σώμα θνητό, για να μπορέσει και να αποθάνει, αλλά και να εξαφανίσει το θάνατο, μια και ο θάνατος δεν μπορούσε να κρατήσει τον αρχηγό της ζωής ^{(Πράξ. θ'24.γ' 15)}.

Με το θάνατό Του ο Χριστός προσέφερε το σώμα Του για χάρη όλων των ανθρώπων. Έπαθε υπέρ πάντων και με το πάθος Του κατάργησε το θάνατο, αφού ο θάνατος δεν μπόρεσε να Τον νικήσει. Ταυτόχρονα όμως κατάργη­σε και εκείνον που εξουσίαζε το καθεστώς του θανάτου, δηλαδή τον ίδιο το διάβολο, και απάλλαξε τους ανθρώ­πους από τη σκληρή δουλεία της αμαρτίας ^{(Εβρ. β 14-15)}.

Ο απόστολος Παύλος υπογραμμίζει πως κατά τη δευ­τέρα παρουσία του Χριστού θα πραγματοποιηθεί ο λόγος: Που η νίκη σου, θάνατε; που το κέντρο σου. άδη; ^{(Ως. ιγ' 14)}. Με τη δική μας ανάσταση θα ολοκληρωθεί η νίκη κατά του θανάτου Και όταν αυτό το οποίο είναι φθαρτό θα ενδυθεί την αφθαρσία, τότε θα εκπληρωθεί ο λόγος που είναι γραμμένος·

Κατεβροχθίσθη ο θάνατος και ενικήθη. Που είναι, θάνατε, το κεντρί σου; που είναι, άδη, η νίκη σου;...Ας ευχαριστήσωμε τον Θεόν, που μας δίδει την νίκη δια του Κυρίου μας Ιησού Χριστού ^{(Α' Κορ. ιε' 54-57)}.

Που σου, θάνατε, το κέντρον; που σου, άδη το νίκος; Ανέστη Χριστός και συ καταβέθλησαι!, επαναλαμβά­νει η Εκκλησία μας τη νύχτα του Πάσχα.

Εάν ένας αληθινός βασιλεύς κατανικήσει ένα τύραννον και του δέσει τα χέρια και τα πόδια, όλοι πλέον οι περαστικοί τον περιπαίζουν και τον κτυπούν και τον δια­σύρουν, διότι δεν φοβούνται τη μανία του και την αγριό­τητά του, χάρις εις τον νικητή βασιλέα. Έτσι, αφού ο Σωτήρ ενίκησε και εδειγμάτισε τον θάνατον εις τον σταυ­ρόν και έδεσε τα χέρια του και τα πόδια του, όλοι όσοι ζουν χριστιανικώς τον καταπατούν και όσοι ομολογούν τον Χριστόν τον χλευάζουν και τον περιπαίζουν λέγοντες αυτά που εξ αρχής έχουν γραφεί εναντίον του:

- Που σου, θάνατε, το νίκος; Που σου, άδη, το κέντρον; (Μ. Αθανάσιος).

Ο θάνατος καταβροχθίσθηκε από τη νίκη που συντε­λέσθηκε στο πρόσωπο του Χριστού. Ο Χριστός μετέσχε των αυτών, έγινε δηλαδή μέτοχος των ιδίων πραγ­μάτων, όπως και ο άνθρωπος, κεκοινώνηκε σαρκός και αίματος, για να καταργήσει δια του θανάτου τον διάβολον και να ελευθερώσει εκείνους οι οποίοι από τον φόβο του θανάτου ήταν υποδουλωμένοι καθ' όλη την διάρκεια της ζωής των ^{(Εβρ. β' 14-15)}· η νίκη συντελέσθηκε εν τη σαρκί του Χριστού ^{(Εφεσ. θ' 15)}.

Η νίκη αυτή δεν περιορίσθηκε στους ζώντες πάνω στη γη. Με τη θριαμβευτική κάθοδο του Χριστου στον άδη συμπεριέλαβε και τους κεκοιμημένους αδελφούς μας ^{(Α' Πέτρ. γ' 19)}. Γι' αυτό αναφέρει ο ύμνος της Εκκλη­σίας μας:

Βασιλεύει, άλλ' ουκ αιωνίζει άδης του γένους των βροτών Συ γαρ τεθείς εν τάφω, Κραταιέ, ζωαρχχική παλάμη, τα του θανάτου κλείθρα διεσπάραξας και εκήρυξας τοις άπ' αιώνος εκεί καθεύδουσι λύτρωσιν αψευδή, Σώτερ, γεγονώς νεκρών πρωτότοκος.

Δεν μπορούσε άραγε ο θάνατος να νικηθεί με άλλο τρόπο, έξω από το σώμα του Χριστού; Ο θάνατος δεν ή­ταν έξω από το σώμα· είχε συμπλεχτεί με το σώμα. Ήταν λοιπόν ανάγκη και η ζωή να συμπλεχτεί με το σώμα, ώ­στε το σώμα να αποβάλει τη φθορά και αντί γι' αυτήν να ενδυθεί τη ζωή. Αφού το σώμα ενδύθηκε τη φθορά, δεν θα μπορούσε να αναστηθεί, εάν δεν ενδυόταν τη ζωή. Έπρεπε ο εχθρός να αντιμετωπισθεί στο σώμα. Γι' αυτό ο Χριστός ενδύθηκε σώμα, για να συναντήσει με το σώμα το θάνατο και να τον εξαλείψει. Πλησιάζει λοιπόν ο θάνατος και αφού κατέπιε το δόλωμα του σώματος, σου­βλίζεται με το αγκίστρι της Θεότητος και αφού εγεύθη από το αναμάρτητο και ζωοποιό σώμα, εξοντώνεται και ξερνά όλους όσους κατέπιεν από την αρχήν (Ιω. Δαμασκ.).

Ο Μ. Βασίλειος συνοψίζει το μυστήριο της σωτη­ρίας του ανθρώπου: Ο Υιός και Λόγος του Θεού σαρκώνεται, γεννάται εν ομοιώματι σαρκός αμαρτίας ^{(Ρωμ. η' 3)}. Λαμβάνει δηλαδή το αμαρτωλό σώμα μας, χωρίς όμως να διαπράξει αμαρτία ^{(Ης. νγ' 9. Λουκ. κγ' 41. Ιω. η' 46. Β' Κορ. ε' 21. Εβρ. δ' 15. Α' Πέτρ. θ' 22)}. Μ' αυτό τον τρόπο ο θάνατος, που κληρονομήθηκε με την κατα­γωγή μας από τον Αδάμ, κατεπόθη από την Θεότητα και η αμαρτία εξηφανίσθη υπό της εν Χριστώ Ιησού δι­καιοσύνης, ώστε κατά την ανάστασιν να απολαύωμε την σάρκα, που δεν είναι ούτε υπόδικος εις τον θάνατον, ούτε υπεύθυνος εις την αμαρτίαν ^{(πρβλ. Ρωμ. ε' 12, 17)}.

Το ζήτημα λοιπόν δεν είναι το ότι ο Χριστός παρέδω­σε το σώμα Του στο θάνατο, αλλά το ότι ο θάνατος δεν μπόρεσε να κρατήσει κάτω από την εξουσία του τον αρ­χηγό της ζωής ^{(Πράξ. β' 24, γ' 15)}.

Ο θάνατος υπερίσχυσε και κατέπιε πολλούς,

αλλά πάλιν αφήρεσε Κύριος ο Θεός

παν δάκρυον από παντός προσώπου·

αφήρεσε το όνειδος του λαού από πάσης της γης

(Ης. κε'8).

Έτσι με το θάνατό Του ο Χριστός κατάργησε εκείνον που είχε το κράτος του θανάτου και εχάρισε την ελευθε­ρία στους ανθρώπους ^{(Πρβλ. Α' Κορ., ιε' 20-23, 54, Εβρ. 6' 14-15, Αποκ. κ' 14).} Γι' αυτό και η Εκκλησία μας ψάλλει: Θανάτω θάνατον πατήσας και τοις εν τοις μνήμασιν ζωήν χαρισάμενος.

Αλλά ο θάνατος μένει για τη διάνοια του πιστού φο­βερό και απροσπέλαστο μυστήριο. Αυτό εκφράζουν με ανεπανάληπτο τρόπο τα ιερά κείμενα από την ακολουθία της κηδείας.

Θρηνώ και οδύρομαι

όταν αναλογισθώ τον θάνατο,

και ίδω στους τάφους κειμένη

την ωραιότητα μας την κατ' εικόνα Θεού,

άμορφη, άδοξη, χωρίς σχήμα.

Ω θαύμα!

Τι μυστήριο συνέβη σε μας... Όντως φοβερώτατο το του θανάτου μυστήριο πως η ψυχή από την αρμονία με το σώμα χωρίζεται βίαια, και πως αποκόπτεται της συμφυΐας ο φυσικότατος δεσμός με θεία βούληση...

Όμως για τον πιστό δεν υπάρχει εδώ αδιέξοδο· δεν ο­δηγείται σε απόγνωση, αλλά στην ελπίδα: Αδελφοί, δεν θέλουμε να αγνοείτε ό,τι αφορά τους κεκοιμημένους, δια να μη λυπείσθε όπως και οι λοιποί, που δεν έχουν ελ­πίδα. Γιατί αν πιστεύουμε πως ο Ιησούς απέθανε και α­ναστήθηκε, έτσι και ο Θεός δια του Ιησού θα φέρει μαζί του και τους κοιμηθέντας... ώστε παρηγορείτε ο ένας τον άλλον με τα λόγια αυτά ^{(Α' Θεσ. δ' 13-18)}.

Read more: http://www.egolpion.com/alevizopoulos_anastasi.el.aspx#ixzz3XNcki4pQ

Η ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ ΠΡΟΦΗΤΕΥΕΙ ΚΑΙ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΖΕΙ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΜΕΣΣΙΑ ΧΡΙΣΤΟ, ΤΟ ΠΑΘΟΣ ΤΟΥ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ

 

Η  ΠΑΛΑΙΑ  ΔΙΑΘΗΚΗ 

 ΠΡΟΦΗΤΕΥΕΙ ΚΑΙ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΖΕΙ

ΠΡΟΣ  ΤΟΝ  ΜΕΣΣΙΑ  ΧΡΙΣΤΟ

ΤΟ ΠΑΘΟΣ ΤΟΥ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ

Μιχαήλ Χούλη, Θεολόγου

  

Η αποκάλυψη του Θεού στους ανθρώπους τελειούται στο πρόσωπο του Θεανθρώπου Ιησού, γεγονός για το οποίο μίλησε και ο απόστολος Παύλος (Γαλ. 4,4-5). Οι προφήτες της Π.Δ. επισημαίνουν και οραματίζονται μια μεσσιανική εποχή στην οποία ο άρχοντας της ειρήνης, ο Ιησούς Χριστός, θα οδηγήσει την ανθρωπότητα σε μια χρυσή εποχή δικαιοσύνης και αγάπης. Είναι η εποχή της Εκκλησίας. Μέσω της Εκκλησίας οι ενέργειες του Παρακλήτου-Πνεύματος, του τρίτου προσώπου τού ενός ως προς την ουσία Θεού, εισήλθαν στην πλάση και αφθαρτίζουν συνεχώς τη φύση, καθιστώντας όποιους το θελήσουν υιοθετημένα παιδιά του Θεού (Γαλ. 3,23-29). Στο εξής ο Θεός είναι πατέρας στοργικός και όχι απρόσωπη δύναμη ή λογική αναγκαιότητα στο σύμπαν.

Η Παλαιά Διαθήκη προσανατολίζει προς το Χριστό. Ο ίδιος ο Χριστός απέδιδε την εκπλήρωση των προφητειών στον εαυτόν του: «Αυτή είναι η αιώνια ζωή, κηρύττει, Το να γνωρίζουν εσένα τον μόνο αληθινό Θεό (τον Πατέρα) και τον Ιησού Χριστό τον οποίον έστειλες» (Ιω. 17,3). Στην Επί Του Όρους Ομιλία  διαβεβαιώνει ότι δεν ήλθε να καταλύσει αλλά να πραγματοποιήσει (να συμ-πληρώσει) το Νόμο και τους προφήτες (Ματθ. 5,17). «Εγώ και ο Πατέρας, κάνει γνωστό στους ακροατές του, είμαστε Ένα» (Ιω. 10,30). Και ο απόστολος Θωμάς, μετά την ανάστασή Του, βλέποντάς Tον αναφωνεί: «Είσαι ο Κύριός μου και ο Θεός μου» (Ιω. 20,28). Μετά την ανάστασή Του, επίσης, παρατηρεί καθ’ οδόν τους μαθητές Λουκά και Κλεόπα που δεν διέγνωσαν το πρόσωπό Του μέσα στις Γραφές (Λουκ. 24,25-27), και εξήγησε στους μαθητές Του πριν αναληφθεί την μαρτυρία της Π.Δ. για το πρόσωπο και τη θεότητά Του, καθώς και για την σταύρωση και ανάστασή Του. Τους είπε δε ότι η δύναμη του Θεού θα τους καταστήσει μάρτυρες όλων αυτών για τη σωτηρία του κόσμου (Λουκ. 24,44-49).

Η κυρίως αξία επομένως της Παλαιάς Διαθήκης και το μεγαλείο της βρίσκεται στις ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΤΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΣΣΙΑ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟ, που δεν είναι μια και δύο, αλλά πάμπολλες. Με τις οποίες αναδεικνύεται ο Χριστός ως το μόνο ιστορικό πρόσωπο, του οποίου προφητεύθηκε η έλευση αιώνες πριν γεννηθεί, σε αντίθεση με τους φανταστικούς ψευτο-θεανθρώπους του εθνικού κόσμου, που δεν υπήρξαν πραγματικά, αλλά επρόκειτο για προσωποποιήσεις των εποχών και λειτουργιών της φύσεως. Ο Χριστός, ο νέος Αδάμ, είναι το κλειδί ερμηνείας της Π.Δ. υπό το φως αποκλειστικά της Κ.Δ. Και όταν πραγματοποιήθηκαν όλες κατά γράμμα οι προφητείες, ο τρόπος γέννησής του, ο τόπος, η καταγωγή, τα πάθη του, ο σταυρός του, η ανάσταση και ανάληψή Του, τότε μόνο φάνηκε και η ουσιαστική αξία της Π.Δ. ως προπαίδειας στο μυστήριο του Ιησού. Διότι πριν τον Χριστό παρέμενε εσφραγισμένη και ακατανόητη συλλογή βιβλίων. Οι καταπληκτικές προφητείες της Βίβλου, που ειπώθηκαν 10, 8, 7 και 6 αιώνες π.Χ., είναι ένα πραγματικό διαχρονικό θαύμα, αψευδής μαρτυρία περί της θεότητος και Μεσσιακής ιδιότητος του Ιησού Χριστού μέχρι συντελείας των αιώνων. Ας θαυμάσουμε μερικές από αυτές τις προφητείες, που ολοκληρώνουν το μήνυμα της Βίβλου και την διαχρονική αξία της, προσανατολίζοντας προς το Χριστό, που έφερε στον κόσμο την αλήθεια για τον Τριαδικό Θεό και τη Χάρη Του, προς κάθαρση, φωτισμό και θέωση του ανθρώπου. 

ΤΟ ΠΡΩΤΕΥΑΓΓΕΛΙΟ (Γεν. 3,15)

Μετά την πτώση των πρωτοπλάστων και πριν την ‘τιμωρία’ τους από τον Θεό (στην ουσία αυτοτιμωρία τους), είπε ο Κύριος ο Θεός στο φίδι: «Έχθρα θα βάλω ανάμεσα σ’ εσένα και στη γυναίκα κι ανάμεσα στο σπέρμα σου και στο σπέρμα της. ΕΚΕΙΝΟΣ θα σου συντρίψει το κεφάλι κι εσύ θα του πληγώσεις τη φτέρνα» (Γεν. 3,15).

Οι Ο΄ (Εβδομήκοντα) με τη λέξη ‘σπέρμα’ αποδίδουν την εβραϊκή λέξη ‘ζερά’, η οποία είναι συλλογική με γραμματική μορφή ενικού αριθμού. Ήδη η αρχαία Εκκλησία (π.χ. Ειρηναίου Λυώνος «Κατά Αιρέσεων» 3,22, PG 7,957 εξ.) είδε στην πρώτη αναφορά (‘στο σπέρμα σου’) το διάβολο. Και στη δεύτερη (‘στο σπέρμα της’ = στον απόγονό της) την προτύπωση της γέννησης του Χριστού από την Παρθένο Μαρία (βλ. ‘Η Αγία Γραφή’, Ελληνικής Βιβλικής Εταιρείας). Την ίδια έννοια αποδίδει και ο Παύλος στο χωρίο, όταν λέει: «Οι επαγγελίες δόθηκαν στον Αβραάμ και στον απόγονό του. Η Γραφή δεν λέει: ‘και στους απογόνους’, όπως θα έκανε αν εννοούσε πολλούς, αλλά μιλάει για έναν: ‘και στον απόγονό σου’. Αυτός ο απόγονος είναι ο Χριστός» (Γαλ. 3,16). Και πάλι λέγει: «Ο Θεός της ειρήνης ταχέως θέλει συντρίψει τον Σατανά υπό τους πόδας σας» (Ρωμ. 16,20). Η θεολογική σημασία του στίχου έγκειται στο γεγονός ότι, όπως δια μέσου της γυναίκας (Εύας) η πανουργία του διαβόλου έφερε την αμαρτία και τον θάνατο στον κόσμο, έτσι πάλι δια μέσου της γυναίκας (Παναγίας) η χάρις του Χριστού θ’ απαλλάξει την πεπτωκυία ανθρωπότητα από την αμαρτία και το θάνατο  (βλ. Στ. Καλαντζάκη, ‘Εν αρχή εποίησεν ο Θεός’, εκδ. Πουρναρά, Θεσσαλ.).

Είναι αλήθεια, ακόμη, ότι όλοι οι λαοί στη φιλολογική τους γραμματεία είχαν παραδόσεις περί ελεύσεως χρυσής εποχής κατά την οποία θα τερματιστεί η δύναμη του κακού και της αμαρτίας και θα λάμψει περίοδος μεσσιανικής εποχής, όπου μέγας βασιλέας και σπουδαίος ήρωας με θείες ιδιότητες θα φανεί για να οδηγήσει σε εποχή ειρήνης, καταλλαγής και ευτυχίας μεταξύ Θεού και ανθρώπων. Τέτοιου είδους έμμεσες προφητείες ανευρίσκουμε στους Πέρσες, στους Ινδούς, στους Κινέζους, στους Αιγύπτιους, στους Έλληνες, στους Γερμανούς, στους Μεξικάνους και Περουβιανούς (βλ. Παν. Τρεμπέλα, ‘Απολογητικαί Μελέται Δ’, εκδ. Ο Σωτήρ, Αθ. 1973). «Ιδού, έρχονται μέρες, λέει ο Κύριος, που θα σηκώσω στον Δαυίδ Βλαστό Δίκαιο, και θα βασιλεύσει ως Βασιλιάς, και θα ευημερήσει και θα κάνει Κρίση και Δικαιοσύνη πάνω στη γη» (Ιερεμίας, 23,5).

Η ΠΡΟΦΗΤΕΙΑ ΤΟΥ ΙΑΚΩΒ (Γεν. 49,10).

«Ο Ιούδας την εξουσία δεν θα χάσει, ούτε το σκήπτρο του αρχηγού μέσα από τα πόδια του, ΩΣΟΤΟΥ ΕΡΘΕΙ (ΘΕΙΟΣ) ΑΡΧΟΝΤΑΣ (ο Σηλώ), σ’ αυτόν που οι λαοί θα υπακούσουν (προσδοκία εθνών)» (Γεν. 49,10).

Ο πατριάρχης Ιακώβ, λίγο πριν πεθάνει, καλεί τα παιδιά του και τους αναγγέλλει την προηγηθείσα προφητεία. Ενδιαφέρον είναι ότι επιμένει στο ρόλο της φυλής του Ιούδα και όχι στους αγαπημένους του, Ιωσήφ και Βενιαμίν, ούτε και στη φυλή του Λευΐ από την οποία θα προερχόταν η Ιουδαϊκή ιεροσύνη. Το εβραϊκό κείμενο επικεντρώνεται στη φράση ‘Σηλώ’, την οποία η Ιουδαϊκή και χριστιανική παράδοση ερμηνεύουν ως «Ειρηνοποιός» και «Μεσσίας». Ο χρησμός επίσης μπορεί να αναφερόταν στον Δαυίδ, αλλά ως τύπο του Μεσσία. Έτσι τουλάχιστον το εξέλαβαν και οι Ιουδαίοι. Το σημαντικότερο σημείο και η επαλήθευση της προφητείας βρίσκεται στο εξής: “Oπως δείχνει η ιστορία, ‘το σκήπτρο και η ράβδος της εξουσίας’ αφαιρέθηκαν από τον Ιούδα ΟΤΑΝ ΑΚΡΙΒΩΣ ΕΜΦΑΝΙΣΤΗΚΕ Ο ΙΗΣΟΥΣ πάνω στη γη. Η έλευσή Του συνέπεσε με τις ‘τελευταίες ημέρες’, τότε δηλαδή που συμπληρώθηκε ο χρόνος τον οποίο είχαν προαναγγείλει οι προφήτες. Ο Ηρώδης, δηλ. ο αυτουργός της σφαγής των αθώων παιδιών, είναι ο τελευταίος βασιλιάς των Εβραίων”. Όχι πολλά χρόνια μετά απ’ αυτόν, η Ιουδαία μαζί με την Ιερουσαλήμ υπήχθησαν υπό την διοίκηση Ρωμαίου Ηγεμόνος, ο οποίος και επικύρωσε την καταδίκη του Κυρίου Ιησού. Και ο Ισραήλ έχασε την ανεξαρτησία του (βλ. ‘Υπόθεση Ιησούς’, Vittorio Messori, Πορεία Πνευματική, Αθ. 1980 και ‘Απολογητικαί Μελέται Δ΄’, όπου ανωτέρω).

Η ΠΡΟΦΗΤΕΙΑ ΤΟΥ ΒΑΛΑΑΜ (Αριθμ. 24,16-17)

Ο Βαλαάμ υπήρξε προφήτης (Β’ Πέτρ. 2,16) και λάτρευε τον Θεό (Αριθμ. 22,5-24,20) στη Μεσοποταμία, όπου και η πατρίδα του Αβραάμ. Προσκληθείς υπό του Βαλάκ, βασιλέα των Μωαβιτών, να καταρασθεί τους Ισραηλίτες επειδή φοβήθηκε τη δύναμή τους (Αρ. 22,6), ο άνδρας αυτός προέβη αντίθετα σε ευλογία του Ισραήλ και προφήτευσε το μέλλον του, λέγοντας: «Λόγος του Βαλαάμ, γιού του Βεώρ, Λόγος εκείνου …που βλέπει οράματα του Παντοδύναμου και που, όταν πέφτει σε έκσταση, τα μάτια του ανοίγονται. Τον βλέπω, αλλά όχι τώρα. Τον ατενίζω, μα όχι από κοντά. ΕΝΑ ΑΣΤΕΡΙ ΘΑ ΑΝΑΤΕΙΛΕΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΑΚΩΒ, ραβδί ηγεμονικό θα υψωθεί απ’ τον Ισραήλ, που θα χτυπήσει τα μηλίγγια της Μωάβ και την κορφή του κεφαλιού όλων του Σηθ των απογόνων…» (Αρ. 24,16-17). 

Το άστρο κατά την παλαιά Ανατολή σήμαινε κάποιον Θεό ή βασιλέα θεοποιηθέντα. Θυμίζει δαυιδική μοναρχία αλλά και την έλευση του Μεσσία από τη γενιά του Δαυίδ. Ως Μεσσιακή προφητεία την εξέλαβαν και οι τρείς Χαλδαϊκές παραφράσεις, αλλά και όλοι οι Ιουδαίοι νομοδιδάσκαλοι. Άλλωστε και η προσωρινή επιτυχία του ψευτομεσσία Βαρκοχεβά προέκυψε από την ετυμολογία του ονόματός του, που σήμαινε «υιός αστέρος», και επειδή εφάρμοζε την προφητεία στον εαυτόν του. Η προφητεία προαναγγέλλει παγκόσμια κυριαρχία και νίκη πάνω καί στους εχθρούς του Ισραήλ (Μωάβ και Ησαύ) καί στους εναπομείναντες απογόνους του Αδάμ (υιοί Σηθ) μετά τον Κατακλυσμό.

ΠΡΟΦΗΤΕΙΑ ΤΟΥ ΜΩΫΣΗ (Δευτερ. 18,17-19)

          Τότε ο Κύριος μού είπε: «Εγώ, θα αναδείξω μέσα από τον ίδιο τους το λαό ΕΝΑΝ ΠΡΟΦΗΤΗ ΓΙ’ ΑΥΤΟΥΣ, ΣΑΝ ΕΣΕΝΑ. Θα βάλω τα λόγια μου στο στόμα του και θα τους λέει όλα όσα εγώ θα τον διατάζω. Αν κάποιος δεν δώσει προσοχή στα λόγια μου, δηλαδή σ’ αυτά που θα λέει ο προφήτης εξ ονόματός μου, εγώ ο ίδιος θα τον τιμωρήσω» (Δευτ. 18,17-19). 

          Μόνο ο Μεσσίας μπορούσε όμως να είναι όμοιος με το Μωυσή, ο οποίος και σύμφωνα με την Συναγωγή υπήρξε ο μέγιστος προφήτης (Δευτ. 34,10). Ο Μεσσίας δηλαδή αναμενόταν καί από τους Ιουδαίους ως νέος Μωυσής. Στα χρόνια ήδη του Ιωάννη του Προδρόμου οι Ιουδαίοι βεβαιώνουν ότι δεν έχει γεννηθεί ακόμη ο προφήτης της συγκεκριμένης προφητείας: «Μήπως είσαι ο προφήτης που περιμένουμε;», ρώτησαν τον Πρόδρομο Ιωάννη, «κι εκείνος απάντησε: ‘Όχι’» (Ιω. 1,21). Ο απ. Πέτρος και ο πρωτομάρτυρας Στέφανος εφάρμοσαν τα λόγια της προφητείας στο πρόσωπο του Ιησού (Πρ. 3,22-23 & 7,37). Διότι πράγματι ο Ιησούς, φώναξε δυνατά και είπε: «Όποιος ακούσει τα λόγια μου και δεν τα δεχθεί, αυτόν δεν θα τον κρίνω εγώ, γιατί δεν ήρθα για να καταδικάσω τον κόσμο, αλλά για να τον σώσω … Ο λόγος που κήρυξα, αυτός θα τον κρίνει την έσχατη ημέρα. Γιατί εγώ δεν δίδαξα από μόνος μου, αλλά ο Πατέρας που μ’ έστειλε εκείνος μου όρισε τι να πω και τι να κηρύξω» (Ιω. 12,47-49).

ΨΑΛΜΟΣ  2  (στίχ. 2 & 7)

«Της γης οι βασιλιάδες συσπειρώθηκαν κι οι άρχοντες μαζεύτηκαν ενάντια στον Κύριο, στον εκλεκτό του ενάντια….. Διακηρύττω εκείνο που ο Κύριος αποφάσισε. Μου είπε: ΓΥΙΟΣ ΜΟΥ ΕΙΣΑΙ ΕΣΥ. ΕΓΩ ΣΗΜΕΡΑ ΣΕ ΓΕΝΝΗΣΑ» (2,2 & 7).   

Ο Ψαλμός είναι βασιλικός και μεσσιανικός. Εικονίζει: α) την ενθρόνιση του βασιλιά, όπου και διαβαζόταν ο σχετικός ψαλμός, β) την προς τιμήν του βασιλέα απαγγελία του σε γιορτές στη Σιών, γ) κυρίως δηλώνει για την Εκκλησία και τους Πατέρες την αΐδια και υπεράνω λόγου γέννηση του Υιού του Θεού από τον Πατέρα του. Το γεγονός ενισχύει η θεολογική γραμμή του Παύλου, που αναφέρεται στον ψαλμό για να δηλώσει ότι ο Υιός δεν είναι άγγελος Θεού, αλλά Θεός ο ίδιος. Διότι λέγει: «Σε κανέναν από τους αγγέλους δεν είπε ποτέ ο Θεός: ‘Εσύ είσαι ο Υιός μου, εγώ σήμερα σε γέννησα’. Ούτε πάλι είπε για κανέναν: ‘Εγώ θα είμαι πατέρας του και αυτός θα είναι Υιός μου’» (Εβρ. 1,4-5). Οι πρώτοι χριστιανοί ανέφεραν στον Ιησού τον Ψαλμό αυτόν και έλεγαν προσευχόμενοι «Γιατί φρύαξαν τα έθνη …εναντίον του Κυρίου και του Μεσσία του; Πραγματικά εναντίον του αγίου δούλου σου Ιησού, που εσύ τον έχρισες Μεσσία, συγκεντρώθηκαν ο Ηρώδης και ο Πόντιος Πιλάτος μαζί με πλήθος εθνικών και Ιουδαίων για να κάνουν όσα είχε ορίσει προηγουμένως η δύναμή σου και η σοφία σου να γίνουν» (Πρ. 4,25-28).

ΨΑΛΜΟΣ  15

Ο Ψαλμός περιγράφει την ανάσταση του Ιησού, με τα λόγια: «Δεν θα εγκαταλείψεις την ψυχή μου στον άδη, ούτε θα αφήσεις τον άγιόν σου να γνωρίσει τη ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΑΠΟΣΥΝΘΕΣΗ (διαφθορά)».

Ο απ. Πέτρος εφαρμόζει τον συγκεκριμένο Ψλμ. στον Χριστό, όταν λέγει: «Εσείς τον Ιησού τον θανατώσατε… Ο Θεός όμως τον ανέστησε, ελευθερώνοντάς τον από τα δεσμά του θανάτου, γιατί ήταν αδύνατο να τον κρατήσει ο θάνατος πια. Πραγματικά ο Δαυίδ λέγει γι’ αυτόν: ‘Δεν θα εγκαταλείψεις την ψυχήν μου στον άδη, ούτε θ’ αφήσεις τον άγιόν σου να γνωρίσει τη φθορά’» (Πρ. 2,23-27). Και ο απ. Παύλος συμπληρώνει: «Το ότι τον ανέστησε από τους νεκρούς και δεν πρόκειται πια να επιστρέψει στη φθορά του θανάτου, το έχει πει …κι αλλού ο Δαυίδ: ‘Δε θ’ αφήσεις να δει φθορά ο αφιερωμένος σ’ εσένα δούλος σου’. Κι όσο για το Δαυίδ, αυτός υπηρέτησε το θέλημα του Θεού στη γενιά του κι ύστερα πέθανε, θάφτηκε δίπλα στους προγόνους του και γνώρισε τη φθορά του θανάτου. Αυτός όμως που ο Θεός τον ανέστησε, δεν γνώρισε τη φθορά του θανάτου» (Πράξ. 13,34-37).

ΨΑΛΜΟΣ  21 (στίχ. 2,17,19)

 Στον Ψαλμό ο προφήτης και βασιλιάς Δαυίδ λέγει: «Θεέ μου Θεέ μου, γιατί με εγκατέλειψες…. Σκύλοι με κύκλωσαν, κακοποιών φατρία μ’ έβαλε στη μέση. ΤΡΥΠΗΣΑΝΕ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΜΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΠΟΔΙΑ ΜΟΥ. Μπορούν να μετρηθούν όλα τα κόκκαλά μου ….Τα ρούχα μου μοιράζουν μεταξύ τους και ΡΙΧΝΟΥΝ ΚΛΗΡΟ για τη φορεσιά μου» (2,17,19).

Οι προφητείες αυτές καθαρότατα αναφέρονται στον καθηλωμένο επί του σταυρού Ιησού, ο οποίος αναφώνησε προς τον Πατέρα του με τα ίδια λόγια του Ψαλμού (Ματθ. 27,46), τού τρύπησαν τα χέρια και τα πόδια για να σταυρωθεί (Ιω. 19,18) και μοίρασαν οι στρατιώτες κάτω από τον σταυρό τα ρούχα Του μεταξύ τους, ενώ για τον χιτώνα του έριξαν κλήρο, επειδή ήταν ακριβός και άραφος (Ιω. 19,24).

ΨΑΛΜΟΣ 39 (στίχ. 7-9)

Στον συγκεκριμένο Ψαλμό, ο προφητάναξ Δαυΐδ αναφέρει: «Θυσίαν και προσφοράν δεν ηθέλησας, ΑΛΛΑ ΜΟΥ ΕΤΟΙΜΑΣΕΣ ΣΩΜΑ. Ολοκαύτωμα και θυσίας δι’ αμαρτίαν δεν εζήτησες. Τότε είπον, ΙΔΟΥ ΗΛΘΟΝ, όπως είναι γραμμένον δι’ εμέ εις τον κύλινδρον του βιβλίου, δια να κάμω, ω Θεέ, το θέλημά σου».

Αποδίδοντας στον Ιησού ο απ. Παύλος την προηγούμενη προφητεία, επεξηγεί το εδάφιο ως εξής:  “Αφού είπε ανωτέρω «ότι θυσία και προσφορά και ολοκαυτώματα και προσφορές περί αμαρτίας δεν ηθέλησες, ούτε ευαρεστήθηκες σ’ αυτές» (οι οποίες προσφέρονται κατά τον νόμο), τότε είπε: «Ιδού, έρχομαι, για να κάνω, ω Θεέ, το θέλημά σου». Αναιρεί το πρώτο, για να συστήσει το δεύτερο. Με το οποίο είμαστε αγιασμένοι μέσω της προσφοράς του σώματος του  Ιησού Χριστού, που μια για πάντα πραγματοποιήθηκε. Διότι κάθε ιερέας στέκεται λειτουργώντας κάθε ημέρα και πολλές φορές τις ίδιες προσφέρει θυσίες, οι οποίες ποτέ δεν μπορούν να αφαιρέσουν αμαρτίες. Αλλά ΑΥΤΟΣ αφού πρόσφερε μια θυσία για τη συγχώρεση των αμαρτιών, εκάθησε για πάντα στα δεξιά του Θεού, προσμένοντας στο εξής μέχρις ότου οι έχθροί Του τεθούν ως χαλί κάτω από τα πόδια του. Διότι με μια προσφορά τελειοποίησε για πάντα αυτούς που αγιάζονται’’ (Προς Εβραίους 10,8-14).

ΨΑΛΜΟΣ  40,10

Στον Ψαλμό 40,10 διαβάζουμε: «Αυτός ο ίδιος ο άνθρωπος, μαζί με τον οποίο ζούσα ειρηνικά, στον οποίο ήλπισα, ΑΥΤΟΣ ΠΟΥ ΕΤΡΩΓΕ ΨΩΜΙ ΜΑΖΙ ΜΟΥ, σήκωσε την φτέρνα του εναντίον μου».

Όπως και πολλές άλλες προφητείες έχουν διπλή μορφή, ήτοι αναφέρονται και σε ιστορικά γεγονότα αλλά και ερμηνεύονται εσχατολογικά (για τα χρόνια της Π.Δ. τα έσχατα είναι τα χρόνια της έλευσης του Μεσσία), έτσι και ο συγκεκριμένος Ψαλμός αναφέρεται στην προδοσία του Δαυίδ από τον έμπιστό του Αχιτόφελ, ο οποίος απαγχονίσθηκε όπως και ο Ιούδας (Β’ Βας. 17,23). Ο Ιησούς Χριστός χρησιμοποιεί τον Ψλμ. απευθείας για τον εαυτόν Του διότι, υπονοώντας τον Ιούδα, λέγει: «Πρέπει να εκπληρωθεί όμως αυτό που είπε η Γραφή: “Εκείνος που μοιράζεται μαζί μου το ψωμί, στράφηκε εναντίον μου”» (Ιω. 13,18). 

ΨΑΛΜΟΣ  67,19

«ΣΤΑ ΨΗΛΩΜΑΤΑ ΑΝΕΒΗΚΕΣ, ΕΠΙΑΣΕΣ ΑΙΧΜΑΛΩΤΟΥΣ. Απ’ τους ανθρώπους δώρα έλαβες και από τους αποστάτες. Ώστε να κατοικήσουνε κι αυτοί στο Θεό κοντά, στον Κύριο».

Ο απ. Παύλος, αναφερόμενος στον Ψαλμό, τον εξηγεί ως εξής: «Στον καθένα όμως έχει δοθεί κάποιο ιδιαίτερο χάρισμα, σύμφωνα με το μέτρο που δωρίζει ο Χριστός. Γι’ αυτό λέει η Γραφή: ‘Ανέβηκε ψηλά, πήρε μαζί του αιχμαλώτους, έδωσε δώρα στους ανθρώπους’. Το ανέβηκε όμως, τι άλλο σημαίνει παρά πως προηγουμένως είχε κατέβει εδώ κάτω στη γη; Αυτός που κατέβηκε είναι ο ίδιος που ανέβηκε πάνω απ’ όλους τους ουρανούς, για να γεμίσει με την παρουσία του το σύμπαν» (Εφ. 4,7-10).

ΨΑΛΜΟΣ  68,22

          «Και μου ’δωσαν χολή στο φαγητό μου κι ΟΤΑΝ ΔΙΨΟΥΣΑ ΜΕ ΠΟΤΙΖΑΝ ΞΥΔΙ».

Θυμίζουμε την εκπλήρωση της προφητείας στον Θεάνθρωπο, ο οποίος πάνω στο σταυρό «και για να εκπληρωθεί η προφητεία της Γραφής, λέει: ‘Διψώ’. Εκεί κοντά βρισκόταν ένα σκεύος γεμάτο ξύδι. Οι στρατιώτες βούτηξαν ένα σφουγγάρι στο ξύδι, το στήριξαν στην άκρη ενός κλαδιού από ύσσωπο και το ’φεραν στο στόμα του Ιησού. Εκείνος όταν γεύτηκε το ξύδι, είπε: ‘Τετέλεσται’ (Δηλαδή όλα τώρα εκπληρώθηκαν). Έγειρε το κεφάλι και παρέδωσε (ο ίδιος με τη θέλησή του) το πνεύμα» (Ιω. 19,28-30).

ΨΑΛΜΟΣ  109

Στο βασιλικό και Χριστολογικό Ψαλμό 109 αναγράφεται: «ΕΙΠΕ Ο ΚΥΡΙΟΣ ΣΤΟΝ ΚΥΡΙΟ ΜΟΥ: Κάθισε στα δεξιά μου, μέχρι να κάνω τους εχθρούς σου χαλάκι για τα πόδια σου».

Η προφητεία εμφανίζει στο προσκήνιο τα δύο πρόσωπα της Αγίας Τριάδας, εκ των οποίων ο Πατέρας απευθυνόμενος προς τον Υιόν Του, του ζητά να καθήσει στα δεξιά του, μέχρι να υποτάξει τις εχθρικές ορατές και αόρατες δυνάμεις, στη δύναμή του. Οι Πατέρες, ο χριστιανικός κόσμος και οι ραβίνοι συμφωνούν περί της μεσσιανικότητας του Ψαλμού αυτού. Χαρακτηριστικό είναι ότι στα εβραϊκά καί ο πρώτος Κύριος καί ο δεύτερος αναφέρονται ως ΓΙΑΧΒΕ. «Στο Μιδράς Τιλλείμ σημειώνεται ότι θα καλέσει ο Πανάγιος τον Μεσσία να καθίσει στα δεξιά του κατά το γεγραμμένο: ‘Είπεν ο Κύριος τω Κυρίω, κάθου εκ δεξιών μου’». Ιστορικά ο Ψαλμός έχει αναφορά στον βασιλέα του Ισραήλ, ο οποίος και ‘υιοθετείται’ από τον Γιαχβέ, στα δεξιά του έχει πάντα τη δύναμη του Θεού και νικά τους εχθρούς του με τη βοήθειά Του, όσο βέβαια εκτελεί τις εντολές Του.  

ΟΙ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΤΟΥ ΗΣΑΪΑ

Ο Μεσσίας, σύμφωνα και με την προφητεία του Ιακώβ, θα προερχόταν από τη φυλή του Ιούδα. Ρίχνοντας περισσότερο φως ο Ησαΐας εντοπίζει τον ερχομό του Μεσσία από την οικογένεια του Ιεσσαί, πατέρα του Δαυίδ: «Ένα κλωνάρι θα φυτρώσει απ’ τον κορμό του Ιεσσαί κι ένα κλαδί θα καρποφορήσει από τις ρίζες του» (11,1-5). Και παρακάτω λέγει: «Πάνω του θ’ αναπαύεται το Πνεύμα του Κυρίου, το πνεύμα αυτό που θα του δίνει σοφία και σύνεση». Περιγράφει μάλιστα τη μεσιακή εποχή στη συνέχεια, οπότε «ο λύκος θα κάθεται παρέα με το αρνί και θα κοιμάται ο πάνθηρας με το κατσίκι αντάμα. Το μοσχαράκι και το λιονταρόπουλο θα βόσκουνε μαζί κι ένα μικρό παιδί θα τα οδηγάει…. το λιοντάρι θα τρέφεται καθώς το βόδι με άχυρο. Το βρέφος άφοβα θα παίζει στη φωλιά της έχιδνας, το νήπιο… θ’ απλώνει το χεράκι του στης κόμπρας τη σπηλιά… Σαν έρθει εκείνη η μέρα, το βλαστάρι απ’ τη ρίζα του Ιεσσαί εκεί θα στέκεται για τους λαούς σημαία» (Ησ. 11,2-10). Πρόκειται επομένως για τον Μεσσία, ο οποίος θα εγκαινιάσει το νέο βασίλειο της χάριτος του Θεού, δια της Εκκλησίας. 

Οι θεϊκές ιδιότητες του Παιδίου Ιησού παρουσιάζονται από τον Ησαΐα με τα εξής καταπληκτικά λόγια: «Γεννήθηκε για μας ένα παιδί, μας δόθηκε ένας γιός. Του οποίου η εξουσία υπάρχει ΑΠ’ ΑΡΧΗΣ ΠΑΝΩ ΣΤΟΥΣ ΩΜΟΥΣ ΤΟΥ, και τ’ όνομά του θα’ ναι: ‘Σύμβουλος θαυμαστός, ΘΕΟΣ ΙΣΧΥΡΟΣ, αιώνιος Πατέρας και της ειρήνης Άρχοντας’. Μεγάλη θα’ ναι η εξουσία του, και η ειρήνη ατέλειωτη» (9,5-6).

Στα κεφ. 52 και 53 του Ησαΐα βρίσκουμε μια πολύ εντυπωσιακή προφητεία για το Μεσσία, στην οποία οι πιστοί αναγνωρίζουν τα πάθη του Ιησού: «Δεν είχε ωραία και ελκυστική εμφάνιση. Δεν είχε λαμπρότητα προσώπου, ούτε κάλλος. Το πρόσωπό του ήταν καταφρονημένο, χωρίς τιμή και δόξα. Δέχτηκε εξευτελισμούς και ταπεινώσεις εκ μέρους των ανθρώπων. Αυτός όμως φέρει πάνω του το βαρύ φορτίο των αμαρτιών μας. ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΤΗΚΕ ΓΙΑ ΤΙΣ ΔΙΚΕΣ ΜΑΣ ΑΜΑΡΤΙΕΣ, ΥΠΕΦΕΡΕ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΝΟΜΙΕΣ ΜΑΣ. ΧΑΡΗ ΔΕ ΣΤΗΝ ΠΛΗΓΗ ΕΚΕΙΝΟΥ, ΕΜΕΙΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΚΑΜΕ. Και αυτός παρ’ όλες τις κακώσεις που υπέστη, δεν άνοιξε το στόμα του. ΣΑΝ ΑΦΩΝΟ ΠΡΟΒΑΤΟ ΟΔΗΓΗΘΗΚΕ ΣΤΗ ΣΦΑΓΗ. Σαν αμνός μπροστά σ’ αυτόν που τον κουρεύει, έτσι βαδίζει, χωρίς να ανοίγει το στόμα του. Αφαιρέθηκε βίαια και άδικα από τη γη η ζωή του. Το παιδί μου αυτό, λέγει ο Θεός, δεν έπραξε καμία παρανομία, ούτε βρέθηκε ποτέ ψεύδος στο στόμα του. Αν προσφέρετε αυτόν ως εξιλαστήριο θύμα για τις αμαρτίες σας, η ψυχή σας θα λυτρωθεί. Αυτός θα πάρει ως δική του πνευματική κληρονομιά πολλούς, γιατί με τη θέλησή του παραδόθηκε στο λυτρωτικό για μας θάνατο. Και δια της θυσίας του ΠΗΡΕ ΠΑΝΩ ΤΟΥ ΤΙΣ ΑΜΑΡΤΙΕΣ ΠΟΛΛΩΝ».

Ξαφνικά, όμως, ο θεόπνευστος συγγραφέας αλλάζει το συναισθηματικό τόνο του ψαλμού. Από τη σκηνή της ταπείνωσης, περνά στη δόξα: «Θα θυμηθούν και θα ξαναγυρίσουν στον Κύριο όλα τα έθνη της γης. Θα γονατίσουν μπροστά του όλες οι φυλές του κόσμου, γιατί σ’ Αυτόν ανήκει το Βασίλειο και Αυτός εξουσιάζει τα έθνη. Μπροστά του θα γονατίσουν όλοι οι μεγάλοι της γης». Διαβάζοντας κάποιος σήμερα την περικοπή αυτή και αγνοώντας ότι ανήκει στον Ησαΐα, δεν θα ήταν δύσκολο να νομίσει ότι την έγραψε κάποιος Χριστιανός. Είτε τη συγκρίνουμε με το πάθος, που ιστορείται στα Ευαγγέλια, είτε προς τη διδασκαλία των αποστόλων για τη θυσία του Χριστού, είμαστε αναγκασμένοι να ομολογήσουμε ότι αναφέρεται στον Ιησού Χριστό και το έργο του (Υπόθεση Ιησούς…). 

Ο Ησαΐας σε άλλο προφητικό σημείο αναγγέλλει: «Ο Κύριος και Θεός λέει: ‘Εγώ θα βάλω στη Σιών ένα λιθάρι, λιθάρι στέρεο, πολύτιμο, ακρογωνιαίο λιθάρι, θεμέλιο γερό. Όποιος πιστεύει σ’ εμένα δεν θ’ απογοητευτεί’» (28,16) και σε άλλο σημείο προσθέτει για το Θεό το εξής: «ΕΓΩ ΘΑ ΓΙΝΩ Ο ΤΟΠΟΣ ΟΠΟΥ ΘΑ ΑΓΙΑΖΟΝΤΑΙ ΑΛΛΑ ΚΑΙ Η ΠΕΤΡΑ ΠΟΥ ΘΑ ΣΚΟΝΤΑΨΟΥΝ, κι ο βράχος πάνω στον οποίον θα πέσουν…. Πολλοί θα σκοντάψουν, θα πέσουν και θα συντριφθούν, θα παγιδευτούν και θα συλληφθούν» (8,14-15). Ο γέροντας και προφήτης Συμεών, κρατώντας στα χέρια του το βρέφος Ιησούς, ταυτίζει τον επαγγελλόμενο από τον Ησαΐα με τον Ιησού Χριστό, όταν λέγει: «Αυτός θα γίνει αιτία να καταστραφούν ή να σωθούν πολλοί Ισραηλίτες. ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΕΙΟ ΑΝΤΙΛΕΓΟΜΕΝΟ, για να φανερωθούν οι πραγματικές διαθέσεις πολλών» (Λουκ. 2,34-35). Και ο απ. των Εθνών συμπληρώνει: «Κανένας δεν μπορεί να βάλει άλλο θεμέλιο εκτός από αυτό που υπάρχει και που είναι ο Ιησούς Χριστός» (Α’ Κορ. 3,11). Και πάλι λέγει για τους απίστους συμπατριώτες του ότι «σκόνταψαν στο λίθο του προσκόμματος, όπως το είχε πει η Γραφή: ‘Κοιτάξτε, τοποθετώ στη Σιών ένα λίθο για πρόσκομμα, μια πέτρα για πτώση. Όποιος όμως πιστεύει σ’ Αυτόν δε θα ντροπιαστεί’» (Ρωμ. 9,32-33). Το ίδιο και ο απ. Πέτρος ονομάζει τον Χριστό λίθο εκλεκτό και έντιμο, αλλά και λίθο προσκόμματος στον οποίον σκοντάφτουν ‘οι απειθούντες στον λόγο’ (Α’ Πετρ. 2,4-8). Επιπλέον ο Πέτρος θίγοντας και το γεγονός ότι ο Κύριος υπήρξε ‘αποδεδοκιμασμένος από τους ανθρώπους’ χρησιμοποιεί και την άλλη προφητεία των Ψαλμών (117,22), σύμφωνα με την οποία «Η πέτρα που οι οικοδόμοι παραπέταξαν, έγινε το σημαντικότερο αγκωνάρι», που ο ίδιος ο Θεάνθρωπος εφαρμόζει στον εαυτόν Του, επισημαίνοντας πως «Ο Κύριος το έκανε αυτό και είναι αξιοθαύμαστο στα μάτια μας» (Ματθ. 21,42).

ΠΡΟΦΗΤΕΙΑ ΜΙΧΑΙΑ

Ο Μιχαίας ακολούθως (8ο αιώνας π.Χ.)  επισημαίνει τη γενέτειρα του Μεσσία, που θα είναι η Βηθλεέμ, διότι λέγει: «Και συ Βηθλεέμ, που αλλιώς λέγεσαι και οίκος άρτου, μικρή είσαι μεταξύ των πόλεων του Ιούδα. Δεν έχεις ούτε χίλιους κατοίκους. Αλλά από σένα θα προέλθει για τη δική μου δόξα ένας άντρας, για να γίνει άρχοντας του ισραηλιτικού λαού. Η ΑΡΧΗ ΚΑΙ Η ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΑΥΤΟΥ ΞΕΠΕΡΝΑ ΤΗΝ ΑΡΧΗ ΤΩΝ ΗΜΕΡΩΝ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ» (5,4).

Πέρα από την επισήμανση του τόπου γεννήσεως του Μεσσία, η προφητεία αναφέρεται και σε κάτι πιο μεγάλο και πιο σπουδαίο. Το προφητευόμενο πρόσωπο, θα ήταν όχι μόνο άνθρωπος, αλλά θα προϋπήρχε και αιώνια, σε αντίθεση με όλους τους άλλους ανθρώπους.  Αυτό σημαίνει η πρόταση της προφητείας: «Η έξοδός του είναι απ’ αρχής αιώνος». Η έξοδος του παιδιού της Βηθλεέμ, δηλ. η ανατολή του, η εμφάνισή του, χάνεται στην αιωνιότητα. Το χωρίο αυτό αναφέρεται στην προαιώνια ύπαρξη του Μεσσία ως  Θεού-Θεανθρώπου (“Υπόμνημα εις το βιβλίο του Μιχαίου”, Νικ. Παπαδόπουλου).

ΠΡΟΦΗΤΕΙΑ ΤΟΥ ΜΑΛΑΧΙΑ

Όσο περνούσαν τα χρόνια, ο Θεός φανέρωνε με τους προφήτες του όλο και πιο καθαρά τα χαρακτηριστικά εκείνου, που επρόκειτο να έρθει για να τους λυτρώσει. Πριν απ’ το Μεσσία, προαναγγέλλει ο προφήτης Μαλαχίας, θα εμφανιστεί ο αγγελιοφόρος του, σκοπός του οποίου θα είναι να προετοιμάσει το δρόμο για τη θεία εξ ουρανού κατάβαση του Χριστού του Θεού: «Ιδού, εγώ στέλνω τον αγγελιοφόρο μου, λέει ο Θεός, για να προετοιμάσει το δρόμο ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΜΕΝΑ. Θα είναι μια φωνή, που θα ακουστεί στην έρημο: Ετοιμάστε την οδό του Κυρίου, κάνετε ίσιους τους δρόμους του Θεού μας» (Μαλ. 3,1 και Ησαΐας 40,3-5). 

Το περιεχόμενο της προφητείας αυτής είναι θαυμαστό, διότι ο ίδιος ο Θεός αναφέρει ότι θα κατέβει στη γη για να λυτρώσει την ανθρωπότητα, και ότι θα τον προαναγγείλει, σύμφωνα με τη συνείδηση της Εκκλησίας, ο Ιωάννης ο Βαπτιστής, ο και Πρόδρομος του Μεσσία ονομαζόμενος. Επομένως, αφού ο Ιωάννης ανήγγειλε και έδειχνε τον Χριστό ως Μεσσία και Κύριο, εξισώνεται ο Χριστός με τον Θεό.

ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΖΑΧΑΡΙΟΥ

Ο προφήτης Ζαχαρίας αναφέρεται στη θριαμβευτική είσοδο του Ιησού στα Ιεροσόλυμα, με τα λόγια: «Να χαίρεσαι, θυγατέρα Σιών, να διαλαλείς, θυγατέρα Ιερουσαλήμ: Νά, έρχεται σε σένα ο βασιλιάς σου, δίκαιος και ΣΩΤΗΡΑΣ, πράος, και καβάλα σ’ ένα γαϊδουράκι» (Ζαχ. 9,9).

Ο ίδιος προφήτης προλέγει και την αμοιβή του Ιούδα για την προδοσία του: «ΟΡΙΣΑΝ ΤΟΝ ΜΙΣΘΟ ΜΟΥ ΤΡΙΑΝΤΑ ΑΡΓΥΡΙΑ», λέει η προφητεία. Και το λέει ο ίδιος ο Θεός για τον εαυτόν του  (Ζαχ. 11).

Ακόμα ο Ζαχαρίας μάς λέγει: «Όταν κάποιος τον ρωτήσει: Τι είναι οι πληγές αυτές μέσα στα χέρια σου; Εκείνος θα απαντήσει: ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΛΗΓΕΣ ΕΚΕΙΝΕΣ, ΠΟΥ ΠΛΗΓΩΘΗΚΑ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΩΝ ΦΙΛΩΝ ΜΟΥ» (13,6). Είναι τόσο καθαρές οι προφητείες, και επαληθεύτηκαν στη ζωή του Χριστού με τόση ακρίβεια, που νομίζει κανείς ότι διαβάζει τα Ευαγγέλια, στα χρόνια της Καινής Διαθήκης και όχι την Παλαιά Διαθήκη. Έτσι, και οι πληγές μέσα στα χέρια. Προήλθαν από τα καρφιά και προξενήθηκαν από τους φίλους του Χριστού, δηλ. τους συμπατριώτες του Ιουδαίους, που τον παρέδωσαν για να σταυρωθεί.

Μια άλλη προφητεία, εξάλλου, του προφήτη Ζαχαρία αφορά το σταυρικό θάνατο του Εκλεκτού: «ΘΑ ΕΠΙΒΛΕΨΟΥΝ, λέγει, ΣΕ ΜΕΝΑ, ΤΟΝ ΟΠΟΙΟΝ ΕΚΕΝΤΗΣΑΝ». Θα ατενίσουν, δηλαδή, εμένα, που λόγχισαν πάνω στο Σταυρό. Ας θυμηθούμε το Ρωμαίο στρατιώτη, που λόγχισε την πλευρά του Ιησού, απ’ την οποία έτρεξε αίμα και νερό.

Και τέλος συναφής με τα θεία πάθη είναι και η προφητεία της Εξόδου, που λέγει: «ΚΟΚΚΑΛΟ ΤΟΥ ΔΕΝ ΘΑ ΣΠΑΣΕΤΕ» (κεφ. 12,46). Πράγματι, ενώ οι στρατιώτες έσπασαν τα οστά των μηρών των δύο άλλων κακούργων (12,10 και Ψλμ. 33,21) πάνω στο Σταυρό, για να επιφέρουν γρηγορότερο θάνατο, τον Ιησού δεν τον άγγιξαν, γιατί είχε ήδη εκπνεύσει. 

 ΠΡΟΦΗΤΕΙΑ ΤΟΥ ΔΑΝΙΗΛ

Πρόκειται για την προφητεία των «εβδομήντα εβδομάδων», που τη βρίσκουμε στο 9^ο κεφάλαιο του βιβλίου του Δανιήλ. Είναι η εξής: «ΕΒΔΟΜΗΝΤΑ ΕΒΔΟΜΑΔΕΣ ορίστηκαν για το λαό σου και την άγια πόλη, για να παύσει η αδικία, για να σφραγιστεί η αμαρτία, για να ξεπλυθεί το κακό, για να επικρατήσει αιώνια δικαιοσύνη, για να επικυρωθεί το όραμα και ο προφήτης και ΝΑ ΧΡΙΣΤΕΙ Ο ΑΓΙΟΣ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ. Γνώρισε, λοιπόν, και κατάλαβε, ότι από την έκδοση του προστάγματος για να ανοικοδομηθεί η Ιερουσαλήμ, μέχρι του Χριστού του Ηγήτορα  θα είναι επτά εβδομάδες, και εξήντα δύο εβδομάδες. Η πλατεία και το τείχος θα οικοδομηθεί ξανά, μάλιστα σε καιρούς στενοχώριας. Και μετά τις εξήντα δύο εβδομάδες, Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΘΑ ΕΚΚΟΠΕΙ, όμως όχι για τον εαυτό του. Και ο λαός του ηγήτορα, ο οποίος θα έρθει, ΘΑ ΑΦΑΝΙΣΕΙ την πόλη και το αγιαστήριο».

Στην Παλαιά Διαθήκη, όταν αναγράφονται ‘69 εβδομάδες’ υπολογίζονται όχι σε ημέρες, αλλά σε περιόδους επτά ετών η κάθε μία. Συνεπώς μέχρι την ΕΜΦΑΝΙΣΗ στο προσκήνιο του Χριστού του Ηγήτορα, του Μεσσία, πρόκειται γράφει να περάσουν: 69 Χ 7 = 483 χρόνια. Ποια είναι όμως η έναρξη υπολογισμού της μεσιακής χρονολογίας; Το ίδιο το κείμενο παραθέτει ως έναρξη την έκδοση ενός προστάγματος για την ανοικοδόμηση, εκ νέου, της Ιερουσαλήμ, μετά την επιστροφή των Ιουδαίων από την εξορία (Βαβυλώνιος αιχμαλωσία). Το ότι η ανοικοδόμηση ολόκληρης της Ιερουσαλήμ, μαζί με τα τείχη της, επετράπη μόνο δια του διατάγματος επί βασιλείας Αρταξέρξη του Μακρόχειρα (στο εικοστό έτος της βασιλείας του), μας πείθει ότι η χρονολογία αυτή και μόνη, δηλ. το έτος 455 π.Χ., πρέπει να τεθεί ως βάση των εβδομήντα εβδομάδων (βλ. ‘Απολογητικαί  Μελέται Ε’, Παν. Τρεμπέλα, εκδ. «Ο Σωτήρ», Αθ. Απρίλιος 1994). Συνεπώς οι 69 εβδομάδες, αρχόμενες από το έτος 455 π.Χ. λήγουν στο έτος 28 μ.Χ., χρονολογία κατά την οποία ο Χριστός άρχισε, περίπου, τη δημόσια ζωή και δράση του, κηρύττοντας το ευαγγέλιο της σωτηρίας. Μετά τις 62 εβδομάδες, συνεχίζει όμως η προφητεία, και πριν από την 70^η εβδομάδα, ο «Χριστός θα εκκοπεί», ΘΑ ΘΑΝΑΤΩΘΕΙ, και μάλιστα όχι για τον εαυτόν Του αλλά για χάρη των άλλων. Ακόμη, προαναγγέλλει και άλλον αμέσως μετά ηγεμόνα, ο οποίος θα καταστρέψει τα πάντα. Το τελευταίο εμφανώς επισημαίνει τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Τίτο -σύμφωνα και με την προφητεία του ιδίου του Χριστού (Λουκ. 13,35)- που το 70 μ.Χ. κατέστρεψε πλήρως τα Ιεροσόλυμα και αυτόν ακόμη το Ναό.  

Οι προηγουμένως εκτεθείσες λαμπρές προφητείες (και πολλές άλλες) διατυπώθηκαν σε διαφορετικές χρονικές περιόδους και από διαφορετικούς ανθρώπους. Και όμως συγκλίνουν στον ιστορικά κατεξοχήν πνευματικό ηγέτη της σωσμένης ανθρωπότητας, δηλ. της Εκκλησίας, στον Ιησού Χριστό και Υιό του Θεού, στον οποίον και δια του οποίου πραγματοποιήθηκαν με μαθηματική ακρίβεια, σύμφωνα με το καθορισμένο σχέδιο της πάνσοφης Πρόνοιας του Θεού Πατέρα, δια της συνεργίας του Αγίου Πνεύματος, πριν να υπάρξει ακόμη ο κόσμος (βλ. ‘Περιπατούντες εν αληθεία’, Μιχαήλ. Γ. Χούλη, Σύρος 1997).

Εικόνα, από: panagiaalexiotissa.blogspot.com

Αντιαιρετικόν Εγκόλπιον      www.egolpion.com 

10  ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2014